«Έφυγε» μια από τις οροθετικές που είχαν διαπομπευτεί.

   Σχεδόν κανείς δεν έχει ξεχάσει τις φωτογραφίες των οροθετικών γυναικών που κυκλοφόρησαν ευρέως μαζί με τα στοιχεία τους το Μαϊο του 2012, έξι μόλις μέρες πριν τις εκλογές. Tριάντα δύο οροθετικές γυναίκες είχαν συλληφθεί και διαπομπευτεί ως εκδιδόμενες οροθετικές στο όνομα της δημόσιας υγείας. Ηταν μια κίνηση παράνομη κι εξευτελιστική για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια μιας και ήταν εμφανές ακόμα και τότε ότι επρόκειτο για χρήστριες ναρκωτικών ουσιών. Ο τότε υπ. Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος είχε δηλώσει «Εμείς κάνουμε έλεγχο. Μετά αναλαμβάνει η εισαγγελική Αρχή. Επιθυμία μας είναι να βγάλουμε και τις φωτογραφίες των πελατών. Επιτέλους, να υπάρξει τιμωρία».
Δύο χρόνια μετά μία από αυτές έφυγε από τη ζωή, όπως γνωστοποίησε η Χρύσα Μπότση, γιατρός και μέλος της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στις διωκόμενες οροθετικές στο site Το μωβ. Απ' ότι φαίνεται, η Κατερίνα ενώ είχε καταφέρει με μεγάλη προσπάθεια να απεξαρτηθεί από τα ναρκωτικά, στο τέλος έπελεξε η ίδια να «φύγει»
«Η Κατερίνα δραπέτευσε. Όσες φυλακές έζησε, όσους παραδείσους κι αν αναζήτησε στα ναρκωτικά ποτέ δεν έφτασαν. Η επιχείρηση δίωξης των οροθετικών χρηστριών πριν τις εκλογές του 2012, μάζεψε μαζί με τις άλλες κοπέλες και την Κατερίνα. Τη γνωρίσαμε κι αυτή στις φυλακές Κορυδαλλού. Ενα κορίτσι γελαστό που του άρεσαν οι αγκαλιές και τα χάδια. Ηταν διαχυτική, πάντα με φιλούσε.Η Κατερίνα έγινε αργότερα ασθενής μου καθώς το «αδίκημα» της οροθετικότητάς της, την έφερε στην πόρτα της Μονάδας Λοιμώξεων. Γρήγορα ενεργοποιήθηκε. Μάχιμη, πήρε μέρος σε όλες τις δράσεις της πρωτοβουλίας αλληλεγύης για τις διωκόμενες οροθετικές: μίλησε σε προβολές, σε πανελ, σε συγκεντρώσεις για τα αυτονόητα: τα νοσήματα δεν φυλακίζονται, θεραπεύονται. Την αγαπήσαμε για το θάρρος της, την ανθρωπιά της, το ωραίο μυαλό της.
Δυο χρόνια καθαρή, όταν υποτροπίασε. Ζητούσε συγγνώμη γιατί νόμισε οτι μας απογοήτευσε. Οι δικοί μου φόβοι όμως είχαν να κάνουν με κάτι άλλο. Εμείς πόσο σωστά τη στηρίξαμε; Πόσο μπορέσαμε ν’απαλύνουμε τους πόνους της, να την κάνουμε ικανή ν’αντέξει ότι και οι άλλοι και άλλες αντέχουμε;
Η Κατερίνα μπήκε σε πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ. Ολα πηγαν «καλά». Σωστή στις υποχρεώσεις της, στα ραντεβού της, όμορφη με τη λεπτή φιγούρα της και μ’εκείνο το χαμόγελο που χάλαγαν τ’ανύπαρκτα μπροστινά της δόντια που είχαμε βάλει στόχο να φτιάξουμε. Μαζί της ο πατέρας της παντα εκεί, κοντά της.
Κι όμως η Κατερίνα δεν ήταν καλά. Πριν λίγες μέρες αποφάσισε πως η ζωή ήταν πολύ κουραστική γι αυτήν. Δεν την άντεχε. Άφησε ένα γράμμα αποχαιρετιστήριο και πήρε την τελευταία της δόση. Μας άφησε πίσω εμάς που αντέχουμε κι αυτή έφυγε. Η Κατερίνα δραπέτευσε κι η φυγή της πληγώνει .
Συγγνωμη για τη φόρτιση…
Χρύσα Μπότση
Μέλος της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στις διωκόμενες οροθετικές»

Read More

Καρλ Κάουτσκι-Αποστάτης ή συνεπής αριστερός σοσιαλδημοκράτης;

 

Ο Καρλ Κάουτσκι (Karl Kautsky) γεννήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1854 στην Πράγα και σε ηλικία επτά ετών μετανάστευσε με την οικογένειά του στη Βιέννη. Σπούδασε φιλοσοφία και ιστορία στο πανεπιστήμιο της πόλης και το 1874 έγινε μέλος του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος της Αυστρίας (SPO).
To 1881 ασπάζεται τις μαρξιστικές ιδέες με την προτροπή του φίλου του Έντουαρντ Μπερνστάιν και τον ίδιο χρόνο, σ' ένα ταξίδι του στο Λονδίνο, γνωρίζει τον Μαρξ και τον Έγκελς. Δύο χρόνια αργότερα εκδίδει στη Στουτγάρδη το περιοδικό «Νέα Εποχή», που προπαγανδίζει τις μαρξιστικές ιδέες και αποτελεί κύρια πηγή βιοπορισμού του έως το 1917, οπότε και θα παραμείνει στη θέση του εκδότη.
Το 1891 ως μέλος των Σοσιαλδημοκρατών της Γερμανίας (SPD) διαμορφώνει την πολιτική του κόμματος με το «Πρόγραμμα της Ερφούρτης», που συνέγραψε μαζί με τους Άουγκουστ Μπέμπελ και Έντουαρντ Μπέρνσταϊν. Το SPD υποστέλλει τη σημαία του επαναστατικού αγώνα και διακηρύσσει ότι ο βασικός του στόχος παραμένει η κοινωνική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, η οποία θα επιτευχθεί με τη νόμιμη πολιτική δράση.
Ο Κάουτσκι πίστευε ότι ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει από τη φύση του και ότι καθήκον των σοσιαλιστών είναι η βελτίωση της ζωής των εργαζομένων και όχι η προετοιμασία της επανάστασης, που είναι αναπόφευκτη. Οι απόψεις του προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων στους κόλπους των μαρξιστών, με πρώτο και καλύτερο τον Φρίντριχ Ένγκελς.
Πάντως, μετά τον θάνατο του Ένγκελς, ο Κάουτσκι θα αναγνωρισθεί ως ο σπουδαιότερος θεωρητικός του Μαρξισμού και θα συγκρουσθεί με τον μέντορά του Μπέρνσταϊν, ο οποίος υποστήριζε πιο ρεφορμιστικές θέσεις, όπως την κατάργηση της πάλης των τάξεων και τη συνεργασία με τον ταξικό εχθρό προς όφελος της εργατικής τάξης
Το 1914 ο Κάουτσκι ψήφισε μαζί με τους συντρόφους του στο κόμμα την έξοδο της Γερμανίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς θεωρούσε ότι η χώρα του διεξήγαγε έναν αμυντικό πόλεμο κατά της τσαρικής Ρωσίας. Θα αναθεωρήσει την άποψή του ένα χρόνο αργότερα. Θα αποχωρήσει από το SPD και θα προσχωρήσει στο αντιπολεμικό Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (USPD), μαζί με τη φίλη του Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Η ήττα της Γερμανίας στον πόλεμο προκάλεσε τη Νοεμβριανή Επανάσταση (1918), που σήμανε την κατάργηση της Μοναρχίας και την ανακήρυξη της Δημοκρατίας. Ο Κάουτσκι χρημάτισε για λίγο Υφυπουργός Εξωτερικών στη βραχύβια κυβέρνηση SPD-USPD και δούλεψε για την ανακάλυψη και στοιχειοθέτηση των εγκλημάτων πολέμου της Αυτοκρατορικής Γερμανίας.
Από το 1919 η πολιτική του παρουσία άρχισε να εξασθενεί. Το 1920 αποχώρησε από το USPD και επανήλθε στο SPD. Την περίοδο αυτή είχε ξεκινήσει η διαμάχη του με τον Λένιν για τη φύση του σοβιετικού καθεστώτος. Στα βιβλία του «Μαρξισμός και Μπολσεβικισμός: Δημοκρατία και Δικτατορία» και «Σοσιαλδημοκρατία εναντίον Κομμουνισμού», ο Κάουτσκι εξέφρασε την άποψη ότι η Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν απλώς μια αλλαγή φρουράς και ότι δημιούργησε μια νέα δικτατορία, που αντικατέστησε την παλιά τσαρική.
Χαρακτήριζε τους Μπολσεβίκους συνωμοτική οργάνωση, η οποία κέρδισε την εξουσία με πραξικόπημα και δημιούργησε μία γραφειοκρατική κοινωνία, επιτρέποντας στον δυτικό καπιταλισμό να κουκουλώσει τα δικά του προβλήματα. Ο Λένιν ανταπάντησε υπερασπιζόμενος τις κατακτήσεις της Σοβιετικής Ένωσης, με την περίφημη μπροσούρα του «Η προλεταριακή επανάσταση και ο αποστάτης Κάουτσκι» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»).
Ο Καρλ Κάουσκι άφησε τη Γερμανία το 1924 και επέστρεψε στη Βιέννη. Παρέμεινε εκεί μέχρι την προσάρτηση της Αυστρίας από το Χίτλερ (12 Μαρτίου 1938), οπότε εγκατέλειψε τη Βιέννη και αυτοεξορίστηκε στο Άμστερνταμ. Πέθανε στις 17 Οκτωβρίου 1938, αφήνοντας στη ζωή τη γυναίκα του Λουίζ και τα τρία παιδιά τους: τον Φέλιξ, τον Μπένεκτιτ και τον Καρλ.

Read More

Ενας στους τρεις αναζητεί εργασία μέσω πολιτικών

Οι νέοι της χώρας μας δεν έχουν ξεκάθαρη επαγγελματική προοπτική με αποτέλεσμα να «φυτοζωούν» -έχοντας τη στήριξη της οικογένειάς τους ή καταφεύγοντας σε άτυπες μορφές κατάρτισης- και την ίδια στιγμή να απαξιώνονται ακαδημαϊκά. Πόσο χρήσιμα θα είναι όσα έμαθαν στο ΑΕΙ, όταν θα βρουν δουλειά περίπου 10 χρόνια μετά την αποφοίτησή τους; Από το να περιμένουν, ελπίζοντας για μια θέση εργασίας, ο άλλος δρόμος είναι της μετανάστευσης. «Το μεγάλο μέλημα της Ελλάδας αυτή τη στιγμή θα πρέπει να είναι πώς θα κρατήσει τους νέους της στο παιχνίδι της αγοράς εργασίας» ανέφερε, μιλώντας χθες στην «Κ», ο κ. Σωτήρης Χτούρης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, που πραγματοποίησε με το Εργαστήριο Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ψηφιακής Τεκμηρίωσης του ΑΕΙ μεγάλη πανελλαδική έρευνα (μετείχαν 2.000 νέοι ηλικίας 15-34 ετών) για την ένταξη στην αγορά εργασίας και την κοινωνική ένταξη των νέων σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Παρά την κρίση του πολιτικού συστήματος, οι νέοι στην απελπισία τους εξακολουθούν να απευθύνονται στα κόμματα για να βρουν δουλειά. Ετσι, κατά μέσο όρο, ο ένας στους τρεις έχει απευθυνθεί σε πολιτικούς για δουλειά, με τα ποσοστά να είναι 25,30% στην ηλικία 20-24, 28% στους νέους από 25-29 και 44% στη μεγαλύτερη ηλικία των 30-34 ετών. Από την έρευνα -θα παρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή σε συναφές συνέδριο- προκύπτουν τα εξής:

• Οι δύο στους τρεις νέους 15-34 ετών -συνολικό 59,1%- είναι είτε άνεργοι (το 30,6%) είτε δεν αναζητούν εργασία (το 28,5%). Το 41% εργάζεται.

• Πάνω από ένας στους δύο νέους (ακριβές 53,3%) είναι άνεργος 12 μήνες και άνω.

• Η ανεργία των νέων έχει πάρει διάφορα χαρακτηριστικά σε σχέση με ό,τι ίσχυε προ κρίσης. Συγκεκριμένα, οι άνεργοι νέοι την περίοδο της αναμονής αναζητούν περιστασιακές λύσεις: το 53% είναι μακράς διαρκείας αλλά καταφέρνει να κάνει περιστασιακές άτυπες δουλειές, το 18% (χρεώνεται στη διαρθρωτική ανεργία) συνδυάζει κάποιες περιστασιακές δουλειές με άμισθη εργασία, ενώ το 38% συνδυάζει την περίοδο της ανεργίας με κατάρτιση.

• Ενα μεγάλο τμήμα των νέων ανέργων δεν είναι εγγεγραμμένο στον ΟΑΕΔ και δεν έλαβε καμία υποστήριξη το 2014 αλλά ούτε και στο πιο πρόσφατο παρελθόν, εκτός πιθανά αποσπασματικά επιδόματα κατάρτισης.

• Το 45% των άνεργων νέων αναζητεί για πρώτη φορά εργασία ανάμεσα στα 25 με 34. Αυτό δείχνει ότι ένας σημαντικός αριθμός των νέων εισέρχεται πολύ καθυστερημένα στην αγορά εργασίας.

• Το 15,8% των άνεργων νέων έχει οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 500 ευρώ, ενώ άλλο 28,7% έχει εισόδημα μικρότερο από 1.000 ευρώ. Η ανεργία συνδυάζεται έτσι άμεσα με τον κίνδυνο φτώχειας για το 44,5% των νέων και των νοικοκυριών στα οποία ζουν, εάν υπολογίσουμε ότι μέσο μέγεθος νοικοκυριού στο οποίο ζουν οι νέοι άνεργοι είναι τα 3 άτομα.

• Ο κίνδυνος φτώχειας συνδυάζεται σε πολλές περιπτώσεις με συμπεριφορές επικίνδυνες ή παραβατικές (π.χ. συχνή χρήση αλκοόλ 17,5 %, κάπνισμα 35,2%, χρήση ουσιών 7,2%, βίαιη συμπεριφορά 14%).

Πηγή: Καθημερινή

Read More

Κατερίνα Γώγου: Θα 'ρθει καιρός

Θαρθεί καιρός που θ' αλλάξουν τα πράματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη
– μη βλέπεις εμένα – μην κλαις. Εσύ είσ' η ελπίδα
άκου θάρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
δε θα βγαίνουν στην τύχη
Δε θα υπάρχουν πόρτες κλειστές
με γερμένους απέξω
Και τη δουλειά
θα τη διαλέγουμε
δε θά 'μαστε άλογα να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι – σκέψου! – θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες
Να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
απροσάρμοστοι-καταπίεση-μοναξιά-τιμή-κέρδος-εξευτελισμός
για το μάθημα της ιστορίας.
Είναι Μαρία – δε θέλω να λέω ψέματα –
δύσκολοι καιροί.
Και θάρθουνε κι άλλοι.
Δεν ξέρω – μην περιμένεις κι από μένα πολλά –
τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
κι απ' όσα διάβασα ένα κρατάω καλά:
«Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος».
Θα την αλλάξουμε τη ζωή!
Παρ' όλα αυτά Μαρία.

Read More

Ραφαέλε Σιμόνε: Κόντρα στο πνεύμα των καιρών

Συντάκτης: Θανάσης Γιαλκέτσης

 

Ο Ραφαέλε Σιμόνε είναι καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης (Roma Tre). Στη γλώσσα μας κυκλοφορεί το βιβλίο του «Το μειλίχιο τέρας» (Πόλις, 2011). Το ακόλουθο κείμενό του είναι απόσπασμα εισήγησής του σε θεωρητικό συμπόσιο που έγινε τον περασμένο Μάρτιο στη Ρώμη, με θέμα την επανεξέταση της κουλτούρας της Αριστεράς.

Γιατί η κρίση δεν μετατόπισε τον δυτικό κόσμο προς τα αριστερά ή τουλάχιστον λίγο περισσότερο προς τα αριστερά; Στο βιβλίο μου «Το μειλίχιο τέρας», προσπάθησα να περιγράψω τους βαθύτερους λόγους αυτού του γεγονότος. Εδώ και δύο δεκαετίες ο ιδεολογικός και πολιτιστικός άξονας του δυτικού κόσμου έγειρε προς τα δεξιά, δηλαδή προς έναν ορίζοντα κατανάλωσης και διασκέδασης, προσωπικού εγωισμού και αυξανόμενης σύγχυσης μεταξύ πραγματικότητας και φανταστικής επινόησης –τρία κομβικά γνωρίσματα της παγκοσμιοποιημένης νεωτερικότητας. Ορίζοντας κατανάλωσης και διασκέδασης σημαίνει ότι τον δυτικό άνθρωπο τον ενδιαφέρει όλο και λιγότερο το καθεστώς ολιγάρκειας, αυστηρότητας και φειδούς που εξέφραζαν τα κλασικά σοσιαλιστικά ιδεώδη, ενώ στην κατανάλωση εμπορευμάτων έχει προστεθεί και η πολύ εντατική κατανάλωση ενέργειας, περιβάλλοντος και πόρων.

Προσωπικός εγωισμός σημαίνει ότι η συμπάθεια και η συμπόνια (θεμελιώδη «σοσιαλιστικά συναισθήματα») δεν είναι πλέον προσωπικές συμπεριφορές, αλλά έχουν μεταφερθεί με ανάθεση σε οργανώσεις οι οποίες τις ασκούν ως επάγγελμα, όντας αληθινές «βιομηχανίες του καλού» (επί πληρωμή). Σύγχυση μεταξύ πραγματικότητας και φανταστικής επινόησης σημαίνει ότι η αυστηρή διάκριση μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας (δύσκολη κατάκτηση της επιστημονικής στάσης απέναντι στην πραγματικότητα) είναι ανώφελη ή σε κάθε περίπτωση λιγότερο επιθυμητή: το πραγματικό δεν το αναζητούν αλλά το αποφεύγουν. Για όλους αυτούς τους λόγους, έχει διαλυθεί ο λαός της Αριστεράς, οι σοσιαλιστές άνδρες και οι σοσιαλίστριες γυναίκες, εκείνες οι γενεές ανθρώπων που κάποτε ήταν έτοιμες να παλέψουν για την επικράτηση των ιδεών τους. Σήμερα, σε διάφορες χώρες, η εργατική τάξη έχασε το ειδικό της βάρος και άρχισε να ψηφίζει τη Δεξιά, ως σίγουρη εγγύηση της ελπίδας να γίνει και αυτή, αργά ή γρήγορα, αστική τάξη.

Κάτω από έναν παρόμοιο ουρανό, κάθε προσπάθεια να στραφούμε προς τα αριστερά μού φαίνεται εξίσου δύσκολη όσο και ηρωική. Τη δυσκολία του καθήκοντος τη βλέπουμε πιο καθαρά αν αναφέρουμε τα προκαταρκτικά βήματα που χρειάζεται να κάνουμε πριν αρχίσουμε. Το πρώτο έγκειται στο να κατανοήσουμε ποιοι είναι εκείνοι που αποτελούν σήμερα τον λαό της Αριστεράς – ζήτημα θεμελιώδες, δεδομένου ότι αυτός ο λαός είναι που θα ψηφίσει την Αριστερά και ότι, αν κάνουμε λάθος στον αποδέκτη, το μήνυμά μας θα πέσει στο κενό. Σχετικά με αυτό, θα ήταν χρήσιμο να αντιληφθούμε ότι σήμερα ο λαός της Αριστεράς μόνον κατά ένα μέρος αποτελείται από «εργατική τάξη»· πρόκειται, αντίθετα, για απογοητευμένη αστική τάξη (νέοι που βλέπουν με ανησυχία το μέλλον και ονειρεύονται να αλλάξουν τον κόσμο, εκπαιδευτικοί ή γενικά δημόσιοι υπάλληλοι), για διανοούμενους διαφόρου επιπέδου και χαρακτήρα (ένα μέρος των οποίων βλέπει τις αιτίες και τα αποτελέσματα καλύτερα από τόσους άλλους) και για ανθρώπους που κυριαρχούνται από ένα τόσο ισχυρό πνεύμα δικαιοσύνης ώστε να επιδιώκουν τη δικαιοσύνη ακόμη και με τίμημα τη θυσία του προσωπικού τους συμφέροντος. Θα πρέπει με δυο λόγια να αντιληφθούμε ότι σήμερα ο λαός της Αριστεράς αποτελείται από «οραματιστές» (ανθρώπους που πιστεύουν σε ένα καλύτερο μέλλον, έστω και αν δεν βλέπουν ακόμη το περίγραμμά του), από «ανθρωπιστές» (ανθρώπους που φτάνουν ώς το σημείο να παραγνωρίζουν τα ιδιαίτερα προσωπικά τους συμφέροντα) και από «δυσαρεστημένους».

Ενα παρόμοιο μείγμα είναι άραγε αυτό που χρειάζεται για την υπόθεση της Αριστεράς; Οποια και αν είναι η απάντηση, δεν έχουμε δυνατότητα επιλογής. Οφείλουμε να το αποδεχθούμε και να ελπίσουμε ότι θα είναι μια στέρεη και ανθεκτική βάση, γιατί αυτός που έχει ανάγκη την Αριστερά δεν είναι η μια ή η άλλη κοινωνική ομάδα, αλλά ο πλανήτης ολόκληρος. Ενα άλλο προκαταρκτικό βήμα, πιο ουσιαστικό, έγκειται στο να ξαναγίνουν εκείνα τα ιστορικά ραντεβού στα οποία έλειπε η ευρωπαϊκή Αριστερά (και η απουσία της είχε βαρύτατες συνέπειες). Καθώς δεν πήγε σε αυτά τα ραντεβού επειδή δεν τα θεώρησε σημαντικά ή απλώς δεν αντιλήφθηκε ότι γίνονταν, η Αριστερά δεν διαθέτει πολιτικές απαντήσεις στα μεγάλα θέματα που εκείνα τα ραντεβού έθεταν. Για να γίνει σαφές τι εννοώ, θα αρκούσε ένα παράδειγμα: η Αριστερά δεν κατανόησε ότι η ψηφιακή επανάσταση, που άρχισε στη δεκαετία του 1980, δεν ήταν μια απλή τεχνολογική ανανέωση, αλλά κάτι πολύ πιο βαθύ και ριζικό, κάτι που θα τροποποιούσε την παγκόσμια οικονομία, θα άλλαζε τον νου και τη νοοτροπία των προσώπων (ιδίως των νέων), θα ευνοούσε τη γέννηση και τον θάνατο ολόκληρων τομέων της οικονομίας κ.λπ. Ενα άλλο ραντεβού στο οποίο έλειπε η Αριστερά ήταν εκείνο της μαζικής μετανάστευσης, που ακολούθησε την πτώση των κομμουνιστικών τειχών.

Μολονότι οι πρώτες μεταναστεύσεις από τον κομμουνιστικό κόσμο χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1980, κανένα κόμμα της Αριστεράς δεν επεξεργάστηκε ούτε μια σαφή ιδέα γι’ αυτό το φαινόμενο ούτε προβλέψεις για την εξέλιξή του ούτε σοβαρές ιδέες για την αντιμετώπισή του. Η ευρωπαϊκή απάντηση ήταν πάντοτε: αφήστε να έρθουν σε μας κι έπειτα βλέπουμε! Παρόμοια, κανείς στην Αριστερά δεν αναρωτήθηκε τι ήταν και τι θα γινόταν η παγκοσμιοποίηση, κυρίως στο οικονομικό πεδίο. Κανείς δεν κατανόησε ότι, με την παγκοσμιοποίηση, μια νέα κλίμακα, η πλανητική, ερχόταν να προστεθεί στις κλίμακες στις οποίες έπρεπε να ασκείται η πολιτική δράση. Υπήρξε μήπως κανείς που να εκτίμησε τις συνέπειες αυτού του θεαματικού νεωτερισμού; Υπήρξε κανείς που να αντιλήφθηκε ότι σε αυτήν την κλίμακα δεν ήταν δυνατό να δοθεί κάποιος τύπος κυβέρνησης και ελέγχου και ότι δημιουργούνταν πλανητικές ομάδες διακυβέρνησης εντελώς διαφορετικές από τις κυβερνήσεις των κρατών; Και εδώ αφήσαμε τα πράγματα να πάρουν μόνα τους τον δρόμο τους. Αργά ή γρήγορα, σκεφτόμασταν, το ζήτημα θα ρυθμιζόταν. Τώρα που οι ζημιές της παγκοσμιοποίησης στο πεδίο της οικονομίας και της εργασίας είναι μπροστά στα μάτια όλων, η Αριστερά δεν είναι καν σε θέση να ανασυνθέσει την ιστορία του φαινομένου. Είπα προηγουμένως ότι τις ιδέες της Αριστεράς τις έχει ανάγκη όχι μόνον η μια ή η άλλη χώρα, αλλά ο πλανήτης ολόκληρος.

Η πελώρια ποσότητα φτώχειας, βίας και καταπίεσης που κυριαρχεί στον πλανήτη παραπέμπει γι’ άλλη μια φορά στα ιδεώδη της Αριστεράς, γιατί δεν υπάρχουν άλλες φιλοσοφίες που μπορούν να τη θεραπεύσουν. Η εκμετάλλευση της εργασίας, η ακραία όξυνση των διαφορών μεταξύ των πολύ πλούσιων και των εξαθλιωμένων, η φτώχεια των χωρών του Τρίτου Κόσμου, οι πλανητικές μαφίες των ναρκωτικών και της πορνείας είναι κομβικής σημασίας λόγοι για να αφυπνιστούν, μετά το μακρύ τους ύπνο, οι ιδέες της Αριστεράς. Με άλλα λόγια, το πρώτο σημείο ενός αριστερού προγράμματος έγκειται στο να αντιταχθούμε στο πνεύμα των καιρών, στο να ξανασκεφτούμε την παγκοσμιοποιημένη νεωτερικότητα και να καταπολεμήσουμε τις καταστρεπτικές επιπτώσεις της.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Read More

Τα πολιτικά συστήματα που αυτοκτονούν.

 του Γιώργου Σιακαντάρη.

Ας πούμε ότι δεν ζούμε στην Ελλάδα της κρίσης, ότι ζούμε κάπου όπου δεν θεωρούνται όλες οι δαπάνες εμπόδια στην ανάπτυξη. Ας υποθέσουμε επίσης ότι εκεί δεν επικρατεί η νεοκλασική θεωρία, η οποία αντιμετωπίζει τα δημόσια οικονομικά όπως τα οικονομικά μιας οικογένειας ή μιας επιχείρησης.

Ας υποθέσουμε ότι ζούμε σε μια χώρα που οι αριστερές πολιτικές της δυνάμεις δεν υποτιμούν την ανάγκη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, οι οποίοι βεβαίως δεν μπορούν να επιτυγχάνονται εις βάρος της κοινωνικής πρόνοιας. Ας υποθέσουμε τελικά ότι ζούμε σε μια ιδανική σοσιαλδημοκρατική χώρα.

 Πώς κατορθώνουν αυτές οι χώρες, παρά τις κατά καιρούς κρίσεις που περνούν, να ανασυντάσσονται και να προχωρούν; Το επιτυγχάνουν γιατί εφαρμόζουν πολιτικές που συνδυάζουν την ανάπτυξη των κοινωνικών υπηρεσιών με τον έλεγχο και τη στήριξη του παραγωγικού κεφαλαίου.

Ολα αυτά δεν μπορούν να εφαρμόζονται χωρίς τη διαμόρφωση ενός ευρέος φάσματος κοινωνικών συμβιβασμών. Και πώς διαμορφώνονται οι συμβιβασμοί; Μόνο με τον διάλογο διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων, οι οποίες σίγουρα δεν συμφωνούν σε όλα, αλλά γνωρίζουν πως η δημοκρατία δεν έχει μέλλον εκεί όπου δεν υπάρχει διάλογος.

Αν τα παραπάνω ισχύουν σε καταστάσεις τόσο ιδανικές, όπως περιέγραψα, ας φανταστούμε πόσο πιο σημαντικός είναι ο διάλογος με όλους και για όλα σε καταστάσεις όπου μια χώρα ζει σε συνθήκες απόλυτης οικονομικής εξάρτησης. Οι εξελίξεις από τον Οκτώβριο και ύστερα δείχνουν πού μπορεί να φτάσει ο τόπος, αν αντί του διαλόγου επικρατήσουν οι μονόλογοι. Στον μονόλογο της μονομερούς διαγραφής του χρέους της αξιωματικής αντιπολίτευσης απάντησε ο Σαμαράς – την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ το ξανασκέφτεται αυτό για το σκίσιμο -, σχίζοντας εκείνος το ένα τρίτο του Μνημονίου για να «διώξει» το ΔΝΤ.

Και όλα κατέρρευσαν. Την ίδια στιγμή που είναι εμφανές ότι οι εταίροι θα δεχτούν τη συζήτηση για το χρέος μόνο αν οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας συνεννοηθούν για την προεδρική εκλογή και τον χρόνο των εκλογών, τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα αδυνατούν να κατανοήσουν ότι δεν διακινδυνεύουν το δικό τους μέλλον, αλλά το μέλλον της χώρας. Και ενώ την «επόμενη ημέρα» τίποτα δεν θα είναι το ίδιο, οι κινούμενες περί τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο δυνάμεις δεν μπορούν σήμερα ούτε καν να συζητήσουν μεταξύ τους. Τι θα κάνουν όμως όταν αύριο κληθούν να συγκυβερνήσουν με λιγότερο όμορες δυνάμεις; Μερικοί επίσης βασιλικότεροι του ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύονται νωρίς για τη στάση τους ως προς την προεδρική εκλογή διακινδυνεύοντας να τους αδειάσει ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ!

Τη στιγμή λοιπόν που η σωτηρία της χώρας εξαρτάται από εκείνη τη σταθερότητα που θα αλλάξει την πολιτική ατζέντα, μερικοί αντί να διαλέγονται, τυρβάζουν περί πολλά. Φαίνεται ότι τελικά και τα πολιτικά συστήματα αυτοκτονούν. Εκτός αν τα προλάβουν οι εκατέρωθεν σταθάκηδες.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ

Read More

John Rawls (1921-2002) Θεωρία της Δικαιοσύνης

Πριν 12 χρόνια, σαν σήμερα, πέθανε ο Τζων Ρωλς, μεγάλος πολιτικός φιλόσοφος του 20ου αιώνα. Οι Left Reformistas αναδημοσιεύουν την παρουσίαση του βιβλίου του "Θεωρία της Δικαιοσύνης" που έκανε ο Αριστείδης Χατζής στην Καθημερινή.

Δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσουμε τη μετάφραση στα ελληνικά του έργου του John Rawls ως ιστορικό γεγονός. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα επιστημονικά γεγονότα των τελευταίων ετών στο πλαίσιο της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας, που αποδεικνύει πως παρά τα μύρια προβλήματά της μπορεί να κατορθώσει ακόμα και θαύματα.
Η «Θεωρία της Δικαιοσύνης» του Rawls (A Theory of Justice, α΄ έκδοση: 1971, αναθεωρ. έκδ.: 1999) θεωρείται -και είναι!- το σημαντικότερο έργο πολιτικής φιλοσοφίας του 20ού αιώνα. Πολλοί λίγοι θα διαφωνήσουν μ' αυτήν τη διαπίστωση και ακόμη λιγότεροι με το ότι το βιβλίο αυτό καθόρισε τη συζήτηση όχι μόνο στην πολιτική φιλοσοφία, αλλά επίσης στη φιλοσοφία του δικαίου και στην κοινωνική θεωρία. Ο πρώτος λόγος, λοιπόν, για τον οποίο θεωρώ ιστορικό γεγονός την ελληνική έκδοση του έργου είναι φανερός.

Η αρχή της ελευθερίας
Στο μνημειώδες έργο του, ο Rawls επιχειρεί να προσφέρει μια εναλλακτική θεωρία δικαιοσύνης που να επιδιώκει την κοινωνική δικαιοσύνη ταυτόχρονα με την οικονομική αποτελεσματικότητα, δίχως όμως να νοθεύει τις βασικές ελευθερίες. Το γεγονός ότι κανείς δεν έχει πετύχει μέχρι σήμερα να συγκεράσει δύο έστω από τις παραπάνω αρχές αποδεικνύει το φιλόδοξο (και ίσως μάταιο) του εγχειρήματος. Ωστόσο, ο Rawls καταφέρνει να οικοδομήσει την πλέον ενδιαφέρουσα θεωρητική κατασκευή της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας, καθιστώντας το έργο του σημείο εκκίνησης κάθε περαιτέρω συζήτησης.
Η βασικότερη αρχή που διατρέχει το έργο του Rawls είναι η αρχή της ελευθερίας, την οποία τοποθετεί υπεράνω της αρχής της ισότητας. Ο Rawls ξεκινά κι αυτός από την ιδέα του κοινωνικού συμβολαίου που προσφέρει την πιο πειστική θεωρία για τη θεμελίωση των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών ως ελεύθερων και ίσων προσώπων. Ετσι, κάθε πρόσωπο, από τη γέννησή του, αποκτά ένα σύνολο αναπαλλοτρίωτων βασικών δικαιωμάτων που η προστασία τους προέχει ακόμα και της κοινωνικής ευημερίας. Επομένως, κάθε κρατική παρέμβαση με στόχο την κοινωνική δικαιοσύνη πρέπει να αφήνει ανέγγιχτο τον βασικό πυρήνα των δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών. Πρέπει όμως να λαμβάνει σοβαρά υπόψη της και την οικονομική αποτελεσματικότητα, που είναι εξίσου σημαντική για την κοινωνική ευημερία.

«Πέπλο της άγνοιας»
Ποιο είναι όμως εκείνο το «σημείο ισορροπίας» όπου οι τρεις αρχές (της ελευθερίας, της ισότητας και της οικονομικής αποτελεσματικότητας) ικανοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την κοινωνική ευημερία; Ο Rawls απαντά με το περίφημο πλέον εφεύρημα του «πέπλου της άγνοιας» (veil of ignorance): δίκαιο είναι ό,τι θα αποκαλούσε δίκαιο η πλειονότητα των ατόμων που βρίσκονται πίσω από ένα πέπλο που δεν τους επιτρέπει να γνωρίζουν την κοινωνική τους θέση, αλλά και όλα τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά τους (εθνικότητα, φυλή, φύλο, ταλέντα) σε μια μελλοντική κοινωνία. Οταν λοιπόν τα άτομα αυτά δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν τα μελλοντικά φυσικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά τους, καθίστανται αυτομάτως οι ιδανικοί νομοθέτες που με πλήρη αντικειμενικότητα μπορούν να ορίσουν πλέον τους κανόνες λειτουργίας μιας κοινωνίας.
Σύμφωνα με τον Rawls, εφόσον τα παραπάνω άτομα είναι ορθολογικά και αποφασίζουν σε συνθήκες άκρας αβεβαιότητας, η συλλογική τους επιλογή θα τείνει προς τη μεγιστοποίηση της ωφέλειας για τους λιγότερο ευνοημένους στη μελλοντική κοινωνία. Ο Rawls λοιπόν υποστηρίζει πως τα περισσότερα άτομα, φοβούμενα για τη δική τους μελλοντική θέση, θα επιλέξουν να εξασφαλίσουν ένα όσο γίνεται υψηλότερο βαθμό ελάχιστης εγγυημένης ευημερίας γι' αυτούς που θα είναι περισσότερο άτυχοι.

Οι δύο αρχές
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί (σύμφωνα πάντα με τον Rawls) αν γίνουν σεβαστές οι εξής δύο αρχές:
Αρχή 1: Το κάθε άτομο έχει τη μεγαλύτερη δυνατή ελευθερία που μπορεί να είναι συμβατή με ίσο βαθμό ελευθερίας για όλα τα υπόλοιπα άτομα.
Αρχή 2: Οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες επιτρέπονται μόνο εφόσον τελικώς ωφελούν τους λιγότερο ευνοημένους και έχουν να κάνουν με θέσεις και αξιώματα που είναι ανοικτά σε όλους (πάντα υπό συνθήκες ισότητας ευκαιριών).
Η πρώτη αρχή είναι σημαντικότερη της δεύτερης. Αυτό σημαίνει πως η ελευθερία μπορεί να περιοριστεί μόνο προς χάριν της ίδιας της ελευθερίας. Αν δηλαδή περιοριστεί η ελευθερία ενός ατόμου, αυτό πρέπει να γίνει μόνο με σκοπό την αύξηση της συνολικής ελευθερίας. Η δικαιοσύνη επίσης θεωρείται σημαντικότερη της οικονομικής αποτελεσματικότητας και της κοινωνικής ευημερίας. Ετσι, η ανισότητα των ευκαιριών γίνεται αποδεκτή μόνο εφόσον αποβαίνει τελικώς προς όφελος αυτών που θα έχουν τις λιγότερες ευκαιρίες.
Για τον Rawls, όλα τα σημαντικά κοινωνικά αγαθά (ελευθερία, ευκαιρίες, εισόδημα, πλούτος, αυτοσεβασμός κ.λπ.) πρέπει να διανεμηθούν ισομερώς, εκτός αν μια άνιση διανομή τους ωφελεί τελικά αυτόν που αδικείται από τη διανομή.

Η κατασκευή του Rawls, όσο εντυπωσιακή κι αν είναι, είναι επίσης ιδιαιτέρως προβληματική. Η μεγαλύτερη αδυναμία της είναι βέβαια η υποτιθέμενη επιλογή της πλειονότητας των ατόμων πίσω από το πέπλο της άγνοιας. Οι εμπειρικές έρευνες καταλήγουν σε αρκετά διαφορετικά συμπεράσματα από εκείνα του Rawls.
Ανεξάρτητα πάντως από τις όποιες αντιρρήσεις μπορεί να έχει κάποιος με τον Rawls (κι εγώ ομολογώ πως έχω αρκετές) το γεγονός είναι ότι η «Θεωρία της Δικαιοσύνης» αποτελεί ένα έργο που πρέπει (και αξίζει) να διαβαστεί όχι μόνο από τους ειδικούς, αλλά από ένα ευρύτερο κοινό. Για τον λόγο αυτό ήταν απαραίτητη η ελληνική μετάφραση.
Ο δεύτερος, λοιπόν, λόγος που θεωρώ ιστορική την ελληνική έκδοση είναι η σπάνια για τα ελληνικά δεδομένα ποιότητα της μετάφρασης. Αυτό κατά κύριο λόγο οφείλεται στο ότι η απόδοση στα ελληνικά δεν έγινε από επαγγελματίες μεταφραστές, αλλά από τους πλέον ειδικούς: πανεπιστημιακούς που ασχολούνται με τη φιλοσοφία του δικαίου και την πολιτική φιλοσοφία, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Κωνσταντίνο Παπαγεωργίου. Δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς καλύτερη μεταχείριση του έργου του Rawls (ο οποίος υπογράφει και τον πρόλογο για την ελληνική έκδοση) από εκείνη που του επιφυλάσσει η ομάδα των έξι μεταφραστών -που ουσιαστικά αποτελούν την ομάδα του περιοδικού «Ισοπολιτεία» που δημιούργησε ο καθηγητής Π. Σούρλας (η επιρροή του οποίου είναι εντονότατη και εδώ).
Λίγες και ασήμαντες διαφοροποιήσεις θα μπορούσε να έχει κανείς με τις μεταφραστικές επιλογές (ιδίως κάποιων οικονομικών όρων). Θα μπορούσε επίσης να αναρωτηθεί κανείς μήπως κάποιες σημειώσεις των μεταφραστών θα ήταν απαραίτητες για την καλύτερη κατανόηση ενός όχι και τόσο εύκολου κειμένου (όμως ίσως έκριναν -σωστά- πως θα καθιστούσαν το βιβλίο ογκωδέστερο και δύσχρηστο). Θα επιμείνω όμως στη μετάφραση του index, την οποία θεωρώ απαραίτητη για τέτοιου είδους έκδοση. Η ελληνική μετάφραση στηρίζεται σε μια αναθεωρημένη μορφή του αρχικού κειμένου την οποία ο Rawls παρέδωσε στους Γερμανούς μεταφραστές του το 1975 (και χρησιμοποιείται έκτοτε απ' όλους τους μεταφραστές). Η έκδοση αυτή κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το 1999. Η ελληνική έκδοση δεν φαίνεται να διαφέρει σε τίποτε από την αναθεωρημένη αμερικανική. Ισως μια σχετική σημείωση των μεταφραστών θα ήταν απαραίτητη.
Ομως μόνο ως μεμψιμοιρία μπορεί να ακουστεί οποιοδήποτε κριτικό σχόλιο για μια τόσο προσεγμένη και καλαίσθητη έκδοση.

Read More

Φουκουγιάμα έκανες λάθος

 

του Ρωμανού Οικονομίδη

Τις προάλλες είχα την ευκαιρία να παραβρεθώ σε ένα Συνέδριο οικονομίας και διεθνών σχέσεων. Εκεί, ένας εκ των ομιλητών -καθηγητής πολιτικών και οικονομικών επιστημών- ανέπτυξε στην ομιλία του τη σημασία της πτώσης του τείχους του Βερολίνου και τα συμπεράσματα που εξάγονται για το σήμερα. Βασική του ιδέα, λοιπόν, ήταν ότι το γεγονός αυτό πριν 25 χρόνια σηματοδότησε την νίκη της δυτικής δημοκρατίας και του καπιταλισμού έναντι του κομμουνιστικού μοντέλου. Παρατήρησε, όμως, στη συνέχεια ότι πολλά προβλήματα που νομίσαμε λυμένα, επανέρχονται στο προσκήνιο. Η αντίφαση αυτή, με έβαλε σε σκέψεις κι αυτές θα προσπαθήσω να αποτυπώσω σε τούτο το άρθρο.

 

Πράγματι, η επανένωση της πάλαι ποτέ Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας, αποτέλεσε την αρχή του τέλους για τα κομμουνιστικά καθεστώτα. Βέβαια, οι άνθρωποι ήδη είχαν αρχίσει να γυρνάνε την πλάτη στον «υπαρκτό σοσιαλισμό», καθώς οι χιλιάδες Ανατολικογερμανοί που επιχειρούσαν να περάσουν στην αντίπερα όχθη, ήταν η κύρια αιτία της ανέγερσης του τείχους. Φαίνεται, όμως, ότι κανένα φυσικό εμπόδιο δεν μπόρεσε να αναστρέψει αυτήν τους την επιθυμία. Πολλοί, έτρεξαν να βροντοφωνάξουν πως από εκείνη την ημέρα και μετά, ο καπιταλισμός θα κατάφερνε να αναπτυχθεί ελεύθερος, να κυριαρχήσει και να δώσει απαντήσεις σε όλα τα προβλήματα των κοινωνιών. Η πραγματικότητα, όμως, 25 χρόνια μετά είναι διαφορετική. 

Μετά από μια περίοδο πλαστής ευμάρειας, η Ευρώπη αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη εν καιρώ ειρήνης κρίση της και τα αιτήματα για περισσότερη Δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και ορθολογικότερη ανάπτυξη ξαναγίνονται επίκαιρα. Αναμενόμενο, από την μια, καθώς στον 21^ο αιώνα τίποτα δεν μένει στάσιμο, από την άλλη, μαρτυρά την αδυναμία των παραδοχών που έγιναν μετά την πτώση του τείχους και πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η οικοδόμηση της Ευρώπης. 

 

Συγκεκριμένα, αξίζει να αναρωτηθούμε από πού προήλθε η έντονη επιθυμία των λαών για μετάβαση στον δυτικό κόσμο. Προφανώς, δεν έγιναν ξαφνικά θαυμαστές του μοντέλου της ελεύθερης αγοράς, ούτε γοητεύτηκαν από το επιχειρείν. Η αλήθεια, ίσως βρίσκεται στο ότι από τη φύση του ο άνθρωπος θα κυνηγά συνεχώς την βελτίωση της ποιότητας της ζωής του. Έτσι, λοιπόν, με τα δεδομένα εκείνης της εποχής ελάχιστοι θα είχαν το κουράγιο να αγωνιστούν για μια «ουτοπία» που πολλές φορές εξελίχθηκε σε εφιάλτη, πολύ περισσότερο οι νέοι αυτών των καθεστώτων που δεν είχαν τις σκοτεινές εμπειρίες του Παγκοσμίου Πολέμου. Με αυτό τον τρόπο, ήρθε «το τέλος της ιστορίας» για τον κομμουνισμό ως μοντέλο οργάνωσης των κρατών. Εδώ, όμως, μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά. 

 

Αξίες και ιδέες όπως η δύναμη της συλλογικότητας, η δίκαιη λιτότητα, η αταλάντευτη προσήλωση στους εθνικούς στόχους, η εναρμονισμένη με την παραγωγή κατανάλωση, χάθηκαν αδικαιολόγητα από την καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων. Εκ των πραγμάτων, αποδεικνύεται σήμερα ότι το μοντέλο του καπιταλισμού σε αυτή του μορφή είναι ανάπηρο και χρειάζεται άμεσα να μεταρρυθμιστεί προς άλλη κατεύθυνση. Συνεπώς, θα πρέπει να αναθεωρήσουμε διάφορες αυθαίρετες παραδοχές που έγιναν στο παρελθόν και να μεταφέρουμε στο σήμερα τις αξίες που προανέφερα με τη μορφή γενναίων θεσμικών αλλαγών στην ευρωπαϊκή οικονομία. 

Αυτή η πρόταση, δεν έχει να κάνει με κανένα αναχρονισμό. Αναχρονισμός είναι να προσπαθείς να επαναφέρεις –και να πιστεύεις ότι- μια κατάσταση που ανήκει στην ιστορία και απέτυχε, θα δώσει απαντήσεις στο σήμερα. Ένα μεγάλο μέρος της Αριστεράς, απαλλαγμένο από τη δυσκολία της μεταφοράς των αξιών στη σημερινή πραγματικότητα, υποπίπτει σε αυτό το σφάλμα και υπόσχεται επιστροφή σε ένα παρελθόν, που όχι μόνο χρεοκόπησε, αλλά δεν ήταν και δικό της δημιούργημα. Πιστεύει, δηλαδή, αυτή η Αριστερά, ότι με την αύξηση της κατανάλωσης κι όχι της παραγωγής πρώτα, θα ανακάμψει η οικονομία. Αυτό, μπορεί να απαντάει σε ένα μέρος του προβλήματος, όπως στο Νότο (ειδικά στην Ελλάδα), αλλά ουσιαστικά αναπαράγει το παλαιό αποτυχημένο μοντέλο. 

 

Εν κατακλείδι, θεωρώ ότι έπειτα από 25 χρόνια ευρωπαϊκής ιστορίας από την πτώση του τείχους του Βερολίνου, οι «αλήθειες» που παρουσίασαν στους εαυτούς τους τόσο οι «ηττημένοι» του ανατολικού μπλόκ , όσο και οι «νικητές» του δυτικού κόσμου, έχουν καταρρεύσει. Των μεν από καιρό, των δε εσχάτως. Το διακύβευμα σήμερα, κι εδώ συνοψίζεται η ουσία του κειμένου, είναι αν θα μπορέσουμε να εισάγουμε πρώτα στην καθημερινότητα κι ύστερα στη Δημοκρατία και την οικονομία μας, αξίες και ιδέες του Σοσιαλισμού, που αισχυντηλά καταχωνιάσαμε χρόνια σε μια γωνιά, είτε ζαλισμένοι από την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού, είτε από αφέλεια. Στο χέρι μας να αποδείξουμε στον Φουκουγιάμα πόσο λάθος έκανε.

Read More

Ιστορική απόφαση της ΕΕ: «Οχι» στις πλαστικές σακούλες στην Ευρώπη

 

Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατέληξαν την Παρασκευή σε μια ιστορική συμφωνία που έχει στόχο να μειώσει κατά τρεις φορές τις πλαστικές σακούλες που χρησιμοποιούν κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι.

Η ΕΕ λέει, κατ' ουσίαν, «όχι» στη χρήση της πλαστικής σακούλας: οι χώρες-μέλη θα πρέπει είτε να επιβάλουν χρέωση στις σακούλες είτε να εφαρμόσουν άλλα αποθαρρυντικά ως προς τη χρήση τους μέτρα.

Το κείμενο της συμφωνίας αναμένεται να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη Δευτέρα.

«Η συμφωνία αυτή είναι ιστορικό επίτευγμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των πλαστικών απορριμμάτων στο περιβάλλον μας» σχολίασε η Μάργκαρετ Οκεν, δανή ευρωβουλευτής των Πρασίνων και εισηγήτρια της συμφωνίας.

Περίπου οκτώ δισ. πλαστικές σακούλες χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο στην ΕΕ, και οι περισσότερες από τις μισές καταλήγουν στα σκουπίδια έπειτα από μία μόνο χρήση.

Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα για το περιβάλλον, καθώς χρειάζονται δεκάδες ή εκατοντάδες χρόνια για να αποσυντεθούν.

Οι επιπτώσεις είναι μεγαλύτερες στη θάλασσα, όπου οι σακούλες σκοτώνουν χελώνες, πουλιά και άλλα ζώα.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο μέσος ευρωπαίος πολίτης χρησιμοποίησε 200 πλαστικές σακούλες το 2010, αν και ο αριθμός παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις από χώρα σε χώρα.

Οι Πολωνοί και οι Σλοβάκοι χρησιμοποιούν κατά μέσον όρο 466 σακούλες, ενώ οι Δανοί, οι οποίοι χρεώνονται για τη χρήση τους, μόλις τέσσερις.

Η νέα συμφωνία έχει στόχο να ρίξει τον αριθμό στις 90 σακούλες κατ' άτομο το χρόνο μέχρι το 2019 και στις 40 σακούλες μέχρι τα τέλη του 2025.

Λόγω των αντιδράσεων της Βρετανίας, ο στόχος αυτός δεν θα είναι δεσμευτικός εφόσον οι χώρες-μέλη επιβάλουν χρεώσεις ή άλλα μέτρα που αποτρέπουν τη χρήση.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ

Read More

Διεθνές συνέδριο για το Ολοκαύτωμα

The editors of the Journal of Genocide Research (the official journal of the International Network of Genocide Scholars) and the School of Humanities of the International Hellenic University are organising a one-day research workshop on the history of the Holocaust in Greece. The focus will not only be on the actual events of the Nazi occupation, including deportations, and resistance, but also on their aftermath. The workshop will take place in Thessaloniki, Greece, a city of great symbolic importance to Sephardic Jewry. The workshop language is English.

Holocaust research, with significant delay, is currently being incorporated in the Greek national historiography. It remains relatively understudied and marginal both within Holocaust literature and the Greek academic and public spheres. The workshop agenda is open but the organizers would especially welcome papers of an interdisciplinary and comparative nature or which use new research tools and sources. Issues of special interest to the organizers are: property confiscation; local dimensions of the Nazi occupation, such as Jewish community responses and resistance; the Greek administration’s involvement in implementing Nazi policies; the Holocaust in Eastern Macedonia and Thrace and the Dodecanese (areas outside the administrative boundaries of the Greek state at that time); Greece in the context of the “Final Solution”; antisemitism; rescue networks; camp and DP camp experiences of Greek Jews, Sonderkommando; camp returnees and restoration of the communities; the Jewish community politics of memorialization; and the public sphere and the Holocaust in Greece.

Link: http://www.ihu.edu.gr/ichg/index.php

Read More

Ο Καρατζαφέρης δεν θα υποκύψει...

Read More

Νοέμβριος 1954: Πατρίκιος vs Γκοτζαμάνη

Στις 21 Νοεμβρίου του 1954 οι δημοτικές εκλογές στην Ελλάδα αναδεικνύουν νικήτρια την αντιπολίτευση με προεξάρχουσα δύναμη την ΕΔΑ. Η συνεργασία του ΔΚΕΛ (Δημοκρατικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού με αρχηγούς τους παλαίμαχους σοσιαλιστές Γιώργο Καρτάλη και Αλέξανδρο Σβώλο) με την ΕΔΑ συμπαρέσυρε και μεγάλες δυνάμεις της ΕΠΕΚ ενάντια στον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου. Στη Αθήνα εκλέγεται ο Κατσώτας, στον Πειραιά ο Σαπουνάκης και στη Θεσσαλονίκη ο Μηνάς Πατρίκιος.

Ο Μηνάς Πατρίκιος εκλέχτηκε πρώτη φορά δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 1925 με τη στήριξη του ΚΚΕ, του Εργατικού Κέντρου και του προσφυγικού στοιχείου της πόλης. Το τότε καθεστώς του δικτάτορα Θεόδωρου Πάγκαλου προσπάθησε να τον αποπέμψει. Στις εκλογές του 1954 βρέθηκε απέναντι σε άλλους τρεις υποψηφίους (Πετρακάκης-ΕΣ, Παπαβασιλείου-ΕΠΕΚ/Φιλελεύθεροι, Γκοτζαμάνης-Δοσίλογος).

Η έκπληξη ήταν η παρουσία του δοσίλογου, υπουργού της κατοχής Γκοτζαμάνη στον δεύτερο γύρο, όπου κέρδισε την δημαρχία η κεντροαριστερή συμπαράταξη του Πατρίκιου. Χαρακτηριστική ήταν η γεωγραφική-ταξική χωροταξία. Ο Γκοτζαμάνης κέρδισε στο κέντρο της πόλης και οριακά στην Ανατολική Θεσσαλονίκη, ενώ ο Πατρίκιος κυριάρχησε στην Δυτική Θεσσαλονίκη, την Άνω Πόλη και στους συνοικισμούς Τούμπας και Χαριλάου.

Επιμέλεια: Left Reformistas

Read More

ΕΛΣΤΑΤ: Σχεδόν 1 στους 2 στην Ελλάδα δεν εμπιστεύεται καθόλου το πολιτικό σύστημα

Σε πολύ χαμηλά επίπεδα βρίσκεται η εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα, τη Δικαιοσύνη και την αστυνομία, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), η οποία δημοσιοποίησε τους δείκτες ευημερίας για το 2013. Σε ένα βαθμό αυτό οφείλεται και στην οικονομική κρίση και τα μεγάλα ποσοστά ανεργίας, που έχουν προκαλέσει απογοήτευση, κάτι που φαίνεται από το γεγονός ότι η έλλειψη εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα είναι ελαφρώς μεγαλύτερη μεταξύ των ανέργων σε σύγκριση με τους εργαζόμενους.
Επίσης, έντονο προβληματισμό οφείλει να προκαλέσει το γεγονός ότι τα ποσοστά αυτών οι οποίοι δηλώνουν πλήρως ικανοποιημένοι από τη ζωή τους είναι μονοψήφια, ενώ επίσης πολύ χαμηλό είναι και το ποσοστό αυτών οι οποίοι αισθάνονται ασφαλείς. Πιο αναλυτικά, το 45% του συνολικού πληθυσμού δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται καθόλου το πολιτικό σύστημα, ενώ 19,2% και 12,5% δεν εμπιστεύεται καθόλου τη Δικαιοσύνη και την Αστυνομία αντίστοιχα. Πλήρη εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα έχει μόλις το 0,6% του συνολικού πληθυσμού.
Το ποσοστό αυτών που δεν εμπιστεύονται το πολιτικό σύστημα είναι μεγαλύτερο μεταξύ των ανέργων. Συγκεκριμένα, οι άνεργοι δεν έχουν καθόλου εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα σε ποσοστό 50,6% και καθόλου εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και την Αστυνομία σε ποσοστά 24% και 16,6% αντίστοιχα. Για τους εργαζόμενους, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 46,2%, 18,1% και 12,5%.
Οι άνεργοι εμπιστεύονται πολύ ή πλήρως τη Δικαιοσύνη και την Αστυνομία σε ποσοστά 21,6% και 29%, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τους συνταξιούχους είναι 26,2% και 37,9%. Επίσης, οι συνταξιούχοι και οι μη οικονομικά ενεργοί δεν έχουν καθόλου εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα σε ποσοστό περίπου 42%.
Οι άνδρες δεν εμπιστεύονται καθόλου το πολιτικό σύστημα, τη Δικαιοσύνη και την Αστυνομία σε ποσοστά 46,4%, 20,3% και 13,7% αντίστοιχα, οι γυναίκες κατά 43,7%, 18,2% και 11,5% αντίστοιχα, ο φτωχός πληθυσμός σε ποσοστό 47,4%, 22,8% και 15,3% αντίστοιχα και ο μη φτωχός πληθυσμός κατά 44,3%, 18,2% και 11,8% αντίστοιχα.

Μόλις το 5% είναι ικανοποιημένο από τη ζωή του!
Αρνητική αίσθηση προκαλεί και το γεγονός ότι το ποσοστό αυτών που δηλώνουν πλήρως ικανοποιημένοι από τη ζωή τους φτάνει μόλις το 5,1% του συνολικού πληθυσμού! Επίσης, μόλις το 5% των εργαζομένων δηλώνει πλήρως ικανοποιημένο από την εργασία του. Αντίθετα, το 3,3% του πληθυσμού δεν είναι καθόλου ικανοποιημένο από τη ζωή του και το 2,9% των εργαζομένων καθόλου ικανοποιημένο από την εργασία του.
Μόλις το 1,4% του πληθυσμού δηλώνει πλήρως ικανοποιημένο από την οικονομική κατάστασή του και το 11,7% δηλώνει καθόλου ικανοποιημένο. Μάλιστα, το 31,7% του μη φτωχού πληθυσμού είναι καθόλου έως λίγο ικανοποιημένο. Στην ερώτηση «πόσο ικανοποιημένοι είστε από την οικονομική σας κατάσταση», το 65,1% του πληθυσμού, δήλωσαν ότι στην κλίμακα του 10 βρίσκονται μεταξύ του 0 και του 5.
Το 7,8% του πληθυσμού δηλώνει ότι κατά τη διάρκεια των τεσσάρων εβδομάδων πριν από την έρευνα ήταν πολύ νευρικό ή ανήσυχο συνεχώς και το 10,4% ότι δεν ήταν καθόλου ευτυχισμένο.
Το 38,3% των ανδρών και το 24,8% των γυναικών αισθάνονται πολύ ασφαλείς όταν περπατούν στην περιοχή τους στο σκοτάδι, ενώ το 10,5% και το 21,4% αντίστοιχα δηλώνουν πολύ ανασφαλείς. Συνολικά, στις αστικές περιοχές ο κόσμος δηλώνει πολύ ασφαλής σε ποσοστό 29% και στις αγροτικές περιοχές σε ποσοστό 40,3%.
Πλήρως ικανοποιημένο από τις συνθήκες στέγασης είναι το 8,6% του πληθυσμού, ενώ πλήρως ικανοποιημένο από τους χώρους αναψυχής και πρασίνου, καθώς και από το περιβάλλον διαβίωσης στην περιοχή τους είναι το 8% και 8,3% αντίστοιχα.
Σημειώνεται πως η έρευνα έχει περίοδο αναφοράς εισοδήματος το 2012.

Πηγή: In.gr

Read More

Χέρι-χέρι στου Ναυπλίου το λημέρι...

Ο Γιώργος Καρατζαφέρης ήταν πάντα μπροστά από την εποχή του...

Read More

Χαρτιά σε πέντε εκατομμύρια μετανάστες δίνει ο Ομπάμα με μονομερή πράξη

 

Στη γενναιότερη και πιο εκτεταμένη μεταρρύθμιση για το μεταναστευτικό τις τελευταίες δεκαετίες προχωρά με προεδρική πράξη ο Μπαράκ Ομπάμα, παρακάμπτοντας το αμερικανικό Κογκρέσο και στήνοντας πεδίο μάχης με τους Ρεπουμπλικανούς. Το νέο πλαίσιο θα δώσει νομική αναγνώριση σε σχεδόν πέντε εκατομμύρια μετανάστες χωρίς χαρτιά και ήδη το αντίπαλο κόμμα ξεκίνησε την επίθεση, λέγοντας πως ο «πρόεδρος κυβερνά σαν να ήταν αυτοκράτορας».

«Σήμερα, το σύστημα μετανάστευσης που διαθέτουμε είναι κατακερματισμένο και όλοι το γνωρίζουν αυτό», είπε ο Ομπάμα, ανακοινώνοντας τους όρους που θα ισχύουν και θα επιτρέψουν σε εκατομμύρια μεταναστών χωρίς τα απαραίτητα νόμιμα ταξιδιωτικά έγγραφα να αποφύγουν την απέλαση.

Ο Μπαράκ Ομπάμα υποσχέθηκε ένα «πιο δίκαιο και ισορροπημένο» σύστημα μετανάστευσης με μια σειρά μέτρων που προβλέπουν την προσωρινή νομιμοποίηση των περίπου πέντε εκατομμυρίων μη νόμιμων μεταναστών που ζουν υπό την απειλή της απέλασης.

«Μια συνολική αμνηστία θα ήταν άδικη. Αλλά και οι μαζικές απελάσεις θα είναι αδύνατες και σε αντίθεση με τη φύση μας» ανέφερε ο Ομπάμα.

«Είμαστε και θα είμαστε πάντα ένα έθνος μεταναστών», είπε ο αμερικανός πρόεδρος και απευθυνόμενος στα εκατομμύρια των μεταναστών χωρίς τα νόμιμα έγγραφα ανέφερε: «Μπορείτε να βγείτε από τις σκιές και να πάτε προς τη νόμιμη οδό».

Πηγή: In.gr

Read More

Ενρίκο Μπερλινγκουέρ : Η ηθική διάσταση στην κρίση της πολιτικής

Η καπηλεία του κράτους από τα κόμματα
Ενρίκο Μπερλινγκουέρ (συνέντευξη στην εφημερίδα «Ρεπούμπλικα», 28.07.1981)
«...Τα σημερινά κόμματα είναι πάνω απ’ όλα μηχανές εξουσίας και πελατειακών σχέσεων: τα χαρακτηρίζει ελλιπής και αλλοιωμένη γνώση της ζωής και των προβλημάτων της κοινωνίας και του κόσμου, διαθέτουν λιγοστές ιδέες, λειψά ή ασαφή ιδανικά και προγράμματα και στερούνται παντελώς αισθημάτων και κοινωνικο-πολιτικού πάθους. Διαχειρίζονται συμφέροντα, ποικίλα, αντιφατικά, αμφίβολα κάποτε, πάντως χωρίς την παραμικρή σχέση με τις απαιτήσεις και τις αναδυόμενες ανάγκες των ανθρώπων, ή, πάλι, τις διαστρεβλώνουν χωρίς να επιδιώκεται το κοινό καλό. Η ίδια η οργανωτική δομή τους προσαρμόστηκε σ’ αυτό το μοντέλο, και δεν είναι πια οργανωτές του λαού, σχηματισμοί που προωθούν την πολιτικο-κοινωνική ωριμότητα και πρωτοβουλία: είναι μάλλον ομοσπονδίες ρευμάτων, που αποπνέουν καμαρίλα, καθένα με αρχηγό, υπαρχηγό κ.λπ. [...]
Τα κόμματα έχουν καταλάβει το κράτος και τους θεσμούς του, ξεκινώντας από την κυβέρνηση. Έχουν καταλάβει τους ΟΤΑ, τους οργανισμούς προνοίας, το πανεπιστήμιο, τη ραδιοτηλεόραση, κάποιες μεγάλες εφημερίδες [...].Τέλος πάντων, όλα έχουν πια διαμοιρασθεί, ή θα ήθελαν να τα διαμοιράσουν. Η κατάσταση είναι δραματική. Οτιδήποτε καλούνται να διαχειριστούν ή να διεκπεραιώσουν οι ποικίλοι θεσμοί και οι σημερινοί διοικητές τους αντιμετωπίζεται κυρίως σε συνάρτηση με τα συμφέροντα του κόμματος ή του ρεύματος ή της φατρίας η οποία διεκδικεί το αξίωμα. Ένα τραπεζικό δάνειο παραχωρείται αν εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό, αν είναι επωφελές και καλλιεργεί τις πελατειακές σχέσεις. Μια διοικητική έγκριση δίνεται, μια εργολαβία κατακυρώνεται, μια πανεπιστημιακή έδρα εκχωρείται, ένας εργαστηριακός εξοπλισμός χρηματοδοτείται, εάν οι ευεργετούμενοι κάνουν δήλωση πίστης στο κόμμα που τους εξασφαλίζει αυτά τα οφέλη, ακόμα και όταν απλώς δικαιούνται τη θέση, την αναγνώριση, την έγκριση. [...]
Κατά τη γνώμη μου, πολλοί Ιταλοί κατανοούν αυτήν την καπηλεία του κράτους, τις καταπιέσεις, τα ρουσφέτια, τις διακρίσεις. Αλλά αρκετοί απ’ αυτούς τελούν υπό καθεστώς εκβιασμού. Εξασφάλισαν ωφελήματα (που ίσως τα δικαιούνταν κιόλας, αλλά που τα εξασφάλισαν μόνο δια μέσου των κομμάτων και των ρευμάτων τους) και είτε ελπίζουν να ωφεληθούν κι άλλο είτε φοβούνται πως δεν θα ωφελούνται πια [...]
Λοιπόν: πρώτον, εμείς θέλουμε να πάψουν τα κόμματα να καταλαμβάνουν το κράτος. Τα κόμματα πρέπει, όπως λέει το Σύνταγμά μας, να συμβάλλουν στη δημιουργία της πολιτικής βούλησης του έθνους. Κι αυτό μπορεί να το κάνουν όχι καταλαμβάνοντας όλο και μεγαλύτερα κομμάτια του κράτους, όλο και περισσότερα κέντρα εξουσίας σε κάθε χώρο, αλλά ερμηνεύοντας τα μεγάλα ρεύματα θεώρησης των πραγμάτων, οργανώνοντας τις ευγενείς επιδιώξεις του λαού, ελέγχοντας δημοκρατικά τις ενέργειες των θεσμών. Αυτός είναι ο πρώτος λόγος για τον οποίο εμείς διαφέρουμε. [...]

Να καταπολεμηθούν τα προνόμια, να προστατευθούν οι αδύναμοι
Εμείς σκεπτόμαστε ότι τα προνόμια πρέπει να καταπολεμηθούν και να καταργηθούν όπου κι αν φωλιάζουν, ότι οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι, οι μη προνομιούχοι, πρέπει να προστατευθούν και να τους δοθεί φωνή και συγκεκριμένη δυνατότητα να μετρούν περισσότερο στις αποφάσεις, για να αλλάξουν την κατάστασή τους. Ότι ορισμένες ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες, που σήμερα αγνοούνται, πρέπει να ικανοποιηθούν κατά προτεραιότητα σε σχέση με άλλες· ότι ο επαγγελματισμός και η αξιοσύνη πρέπει να επιβραβεύονται, ότι πρέπει να είναι εξασφαλισμένη η συμμετοχή κάθε πολίτη -άντρα ή γυναίκας- στα δημόσια πράγματα.

Αναγκαία η υπέρβαση του καπιταλισμού
Κανένα από τα κυβερνητικά κόμματα δεν τα έκανε αυτά. Εμείς οι κομμουνιστές έχουμε εξήντα χρόνια στις πλάτες μας και αποδείξαμε ότι αυτά τα επιδιώκαμε και τα κάναμε στα σοβαρά. Στη φυλακή με τους εργάτες ήμαστε εμείς, στα βουνά με τους αντάρτες ήμαστε εμείς, στις λαϊκές συνοικίες με τους ανέργους ήμαστε εμείς, με τις γυναίκες, με το περιθωριοποιημένο προλεταριάτο, με τους νέους ήμαστε εμείς, σε ορισμένους δήμους και ορισμένες περιφέρειες που διακυβερνήθηκαν έντιμα ήμαστε εμείς.
Υπήρχαν και άλλοι, αλλά κυρίως εμείς. Kαι ας περάσουμε στο τρίτο σημείο στο οποίο διαφέρουμε: Εμείς σκεπτόμαστε ότι ο τύπος της οικονομικής και κοινωνικής καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι αιτία μεγάλων στρεβλώσεων, ανυπολόγιστων δαπανών και κοινωνικών ανισοτήτων, τεράστιας σπατάλης πλούτου. Δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε τα μοντέλα του σοσιαλισμού που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα, απορρίπτουμε τον κεντρικό προγραμματισμό της οικονομίας, νομίζουμε ότι η αγορά μπορεί να έχει ουσιαστικό ρόλο, ότι η ατομική πρωτοβουλία είναι αναντικατάστατη, ότι η ιδιωτική επιχείρηση έχει δικό της χώρο και ότι μπορεί να διατηρήσει δικό της, σημαντικό ρόλο. Όμως είμαστε πεπεισμένοι ότι όλες αυτές οι πραγματικότητες δεν λειτουργούν πια μέσα στις καπιταλιστικές μορφές [...]. Κι είμαστε πεπεισμένοι επίσης ότι πρέπει και μπορεί να γίνει συζήτηση για τον τρόπο υπέρβασης του καπιταλισμού ως μηχανισμού και συστήματος, μια κι αυτός, σήμερα, δημιουργεί όλο και μεγαλύτερες μάζες ανέργων, περιθωριοποιημένων, ανθρώπων υπό καθεστώς εκμετάλλευσης. Κι αυτή είναι, κατά βάσιν, η αιτία, όχι μόνο της σημερινής οικονομικής κρίσης, αλλά και των φαινομένων βαρβαρότητας, της διάδοσης των ναρκωτικών, της άρνησης της εργασίας, της δυσπιστίας, της πλήξης, της απελπισίας. Είναι έγκλημα να έχει κανείς αυτές τις ιδέες;

Οι σοσιαλδημοκράτες "ξέχασαν" τους υποπρολεταίρους και τους μη συνδικαλισμένους
(σ.σ.: Απαντώντας στον ισχυρισμό του Σκάλφαρι ότι δεν υπάρχει διαφορά με όσα σκέπτεται ένας πεπεισμένος Ευρωπαίος σοσιαλδημοκράτης, συνεχίζει: )
Υπάρχει ουσιαστική διαφορά. Η σοσιαλδημοκρατία (μιλάω, βέβαια, για τη σοβαρή σοσιαλδημοκρατία) πάντοτε μεριμνούσε ιδιαίτερα για τους εργάτες, για τους συνδικαλισμένους εργαζόμενους, και λίγο ή καθόλου για τους περιθωριακούς, τους υποπρολετάριους, τις γυναίκες. Πράγματι, τώρα που εξαντλήθηκαν τα παλιά όρια της καπιταλιστικής ανάπτυξης, τα οποία επέτρεπαν τη σοσιαλδημοκρατική πολιτική, τώρα που σε όλη την καπιταλιστική Δύση τα προβλήματα τα οποία προηγουμένως υπενθύμιζα εξερράγησαν, υπάρχουν σημεία κρίσης στον αγγλικό εργατισμό και στη γερμανική σοσιαλδημοκρατία. Ακριβώς γιατί τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα βρίσκονται μπροστά σε προβλήματα άγνωστα μέχρι τώρα ή που τα είχαν αγνοήσει.
[....]
Η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής δεν εξαντλείται στο γεγονός ότι, επειδή υπάρχουν κλέφτες, διεφθαρμένοι, καταχραστές στις υψηλές σφαίρες της πολιτικής και της δημόσιας διοίκησης, πρέπει να ξεσκεπαστούν, να καταγγελθούν και να πάνε φυλακή. Η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής, στην Ιταλία, σήμερα, είναι αδιαχώριστη από την κατάληψη του κράτους εκ μέρους των κυβερνητικών κομμάτων και των ρευμάτων τους, είναι αδιαχώριστη από τον πόλεμο μεταξύ διαφόρων ομάδων, είναι αδιαχώριστη από την τρέχουσα αντίληψη για την πολιτική και τις μεθόδους διακυβέρνησης, που απλώς πρέπει να εγκαταλειφθούν και να ξεπεραστούν. Να γιατί λέω ότι η ηθική διάσταση της κρίσης της πολιτικής βρίσκεται στο κέντρο του ιταλικού προβλήματος. Νά γιατί τα άλλα κόμματα μπορούν να αποδείξουν ότι είναι δυνάμεις ανανέωσης μόνο αν αποκαλύψουν πλήρως την ηθική κρίση, φθάνοντας μέχρι τα πολιτικά αίτια της. Εκείνο που πρέπει να μας ενδιαφέρει στ’ αλήθεια είναι η τύχη της χώρας. Αν συνεχίσουμε μ’ αυτό τον τρόπο, υπάρχει κίνδυνος η δημοκρατία να περιοριστεί, αντί να απλωθεί και να αναπτυχθεί· να βουλιάξει στο τέλμα.
[....]

Υπέρ της εγκράτειας, κατά του άκρατου ατομικού καταναλωτισμού
Εμείς [το 1977] υποστηρίξαμε ότι ο άκρατος ατομικός καταναλωτισμός παράγει μόνο διασπάθιση πλούτου και στρεβλώσεις της παραγωγής, αλλά, πέραν αυτών, και δυσφορία, αποπροσανατολισμό, δυστυχία. Υποστηρίζουμε επίσης ότι -καθώς η απόσταση, εντός των βιομηχανικών χωρών, ανάμεσα σε ζώνες ανεπτυγμένες και καθυστερημένες μεγάλωνε και, παράλληλα, οι πρώην αποικίες αφυπνίζονταν, εξελίσσονταν και ανεξαρτητοποιούνταν- η οικονομική κατάσταση στις εν λόγω βιομηχανικές χώρες δεν εξασφάλιζε πια την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, διατηρούσε τον «πολιτισμό της κατανάλωσης», με όλες τις εγγενείς επιβλαβείς επιπτώσεις, ακόμα και ηθικές. Η διάδοση των ναρκωτικών στους νέους, λόγου χάρη, είναι ένα από τα σοβαρά σημάδια αυτών των επιπτώσεων και, στην πραγματικότητα, κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη... Μιλούσαμε όμως περί αυστηρής εγκράτειας. Είμαστε οι μόνοι που υπογραμμίσαμε την ανάγκη να καταπολεμήσουμε τις σπατάλες, να εξοικονομήσουμε πόρους, να περιορίσουμε την περιττή ιδιωτική κατανάλωση, να επιβραδύνουμε τη διεστραμμένη δυναμική των δημοσίων δαπανών, να δημιουργήσουμε καινούργιες πηγές πλούτου και καινούργιες πηγές εργασίας. Είπαμε ότι ακόμα και οι εργαζόμενοι θα έπρεπε να συμβάλουν, από τη μεριά τους, σ’ αυτή τη μεγάλη προσπάθεια αναπροσανατολισμού της οικονομίας. Είπαμε επίσης ότι όλες οι θυσίες έπρεπε να γίνουν υπό τον όρο αυστηρής ισότητας κι ο στόχος να είναι να δοθεί το έναυσμα για ένα διαφορετικό πρότυπο ανάπτυξης και για διαφορετικούς τρόπους ζωής (πιο φειδωλούς και πιο ανθρώπινους). Αυτός υπήρξε ο δικός μας τρόπος να τοποθετήσουμε το πρόβλημα της αυστηρής εγκράτειας και του ταυτόχρονου αγώνα κατά του πληθωρισμού και της ύφεσης, δηλαδή της ανεργίας. Αποσαφηνίσαμε και αναπτύξαμε τις θέσεις μας αυτές στο ΧV Συνέδριό μας, τον Μάρτιο του 1979. Δεν εισακουστήκαμε.
[...]
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε και το κόστος της εργασίας, και να το συγκρατήσουμε εν συνόλω, επεμβαίνοντας κυρίως όσον αφορά στην αύξηση της παραγωγικότητας. Θέλω όμως να υπογραμμίσω ότι όταν ζητάς θυσίες από τη χώρα και τις ζητάς πρώτ’ απ’ όλα -όπως συνήθως- από τους εργαζόμενους, ενώ έχουμε πίσω μας ένα πρόβλημα σαν την P2 (σ.σ.: παράνομη μασονική στοά), είναι πολύ δύσκολο να εισακουστείς και να γίνεις πιστευτός. Όταν ζητούνται θυσίες από τον κόσμο της εργασίας χρειάζεται ευρεία συναίνεση, υψηλή πολιτική αξιοπιστία και ικανότητα να παταχθούν υπερβολικά και απαράδεκτα προνόμια. Εάν αυτά τα στοιχεία δεν υπάρχουν, το εγχείρημα δεν θα έχει αίσιο τέλος, θα αποτύχει.

Πηγή: Αυγή

Read More

ΣΕ ΠΙΑΝΕΙ ΤΡΕΛΑ!

του Αλέξανδρου Παπουτσή*

Ορισμένες φορές περιδιαβαίνοντας στο internet και στο facebook το μάτι μου πέφτει σε μικρά κείμενα από αξιόλογους "φίλους'' - έτσι εκτιμώ και πιστεύω παρακολουθώντας το προφίλ τους- που έχουν κάποια επαγγελματική ενασχόληση ή έστω κάποια γνώση για ορισμένα γεγονότα και φρίττω. 

 

Για παράδειγμα για τις συνθήκες διαβίωσης των φυλακισμένων, για τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών χωρίς χαρτιά, για τις αστυνομικές αυθαιρεσίες, για την γαλούχηση των αστυνομικών από υπηρεσιακούς μεγαλοσχήμονες, για βασανισμούς, για προσβολές, απάνθρωπους εξαναγκασμούς, για ελλιπή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που πολλές φορές καταλήγει σε θάνατο, για την διάχυτη ατιμωρησία κ.α.

Ο κατάλογος δυστυχώς είναι αρκετά μεγάλος και όσοι εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και μπορούν να παρέμβουν ή ορθότερα έχουν την υποχρέωση να παρέμβουν, δεν είμαι σίγουρος ότι ασπάζονται τις ίδιες ανησυχίες και ευαισθησίες. Σε τελική βέβαια ανάλυση τα θέματα αυτά δεν επαφίενται στη διακριτική τους ευχέρεια αλλά είναι πεδία που ρυθμίζει ο νόμος και ισχυρότερα το Σύνταγμα.

1ον  Είναι να σε πιάνει τρέλα με αυτούς που νομίζουν ότι το 2015 μπορούν να κυβερνούν 

( και δεν αναφέρομαι αποκλειστικά στην κυβέρνηση), να διοικούν με όρους 1950.

2ον  Τρέμω αναλογιζόμενος πιθανή περίπτωση όπου θα πέσω στην ίδια κατάσταση. Πού να απευθυνθείς, πού να βρεις το δίκιο σου, τι χρηματικό κόστος να επωμιστείς για να να το βρεις και πάει λέγοντας.

3ον  Τρομακτικό ότι αυτά τα μαθαίνουμε κυρίως και πρωτογενώς από πηγές του εξωτερικού. Εντός Ελλάδας, στα ελληνικά ΜΜΕ ελάχιστες ως μηδενικές αναφορές - τα ίδια ισχύουν και για κραυγαλέες περιπτώσεις ολιγαρχικής διαφθοράς και έκνομων ενεργειών ( βλ ελληνικό ποδόσφαιρο)

4ον  Είναι ή δεν είναι αυτά ζητήματα για κάθε προοδευτικό πολίτη, κόμμα, συλλογικότητα; Είναι ή δεν είναι αυτά θέματα και ζητήματα για κάθε φιλελεύθερο - ακόμη και συντηρητικό άνθρωπο ; Προφανώς και είναι. Κάτι πρέπει να γίνει. Κάτι πρέπει να κάνουμε.

Η οικονομική κρίση μοιραία έστρεψε το ενδιαφέρον των πολλών σε ανάλογα ζητήματα. Οι άβολες αυτές αλήθειες, οι τριτοκοσμικές αυτές καταστάσεις εξοβελίζονται από το δημόσιο διάλογο και από την πολιτική αντιπαράθεση. Ένα πρώτο βήμα είναι να τα επαναφέρουμε με κάθε τρόπο στο επίκεντρο και ένα δεύτερο βήμα να απαιτήσουμε από τα κόμματα και τις συλλογικότητες στις οποίες εντασσόμαστε να αναλάβουν δράσεις και πρωτοβουλίες. Η κρίση κάποια στιγμή θα ξεπεραστεί. Οι νοοτροπίες αυτές και το όνειδος της Πολιτείας μας όμως όχι.

Ο Αλέξανδρος Παπουτσής είναι πολιτικός επιστήμονας.

Read More

Η γαλλική Αριστερά βλέπει «δεξιά συνωμοσία» κατά του Ροβεσπιέρου

 

 

της Ειρήνης Μητροπούλου

 

Μέρος καπιταλιστικής συνωμοσίας ένα βιντεοπαιχνίδι; Και όμως, έτσι λένε κάποιοι γάλλοι πολιτικοί της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Εχουν εξοργιστεί επειδή στο τελευταίο επεισόδιο του video game «Assassin's Creed: Unity» («Το Σύμβολο της Πίστεως ενός Δολοφόνου: Ενότητα») ένας από τους ανηλεείς φονιάδες είναι ο Ροβεσπιέρος.

Στα προηγούμενα παιχνίδια της σειράς οι παίκτες περιφέρονται ελεύθερα σε μια αρχαία πόλη, ακολουθώντας μια μάλλον ρηχή πλοκή με δολοφόνους, συνωμοσίες και πράξεις βίαιης εκδίκησης.

Αλλά αυτή τη φορά σκηνικό είναι το Παρίσι στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και το σενάριο δεν θα μπορούσε να αποφύγει τον διαβόητο δικηγόρο και οπαδό των καρατομήσεων στο όνομα της επαναστατικής ηθικής Μαξιμιλιανό Ροβεσπιέρο. Τον παρουσιάζει σαν βάρβαρο, αιμοσταγή και ψυχοπαθή σφαγέα, γεγονός που έχει προκαλέσει πολιτικές αναταράξεις.

Δύο αιώνες αφότου και το δικό του κεφάλι κατέληξε στην γκιλοτίνα, ο Μαξιμιλιέν Φρανσουά Μαρί Ισιντόρ ντε Ρομπεσπιέρ εξακολουθεί να είναι ένας κεντρικός και πολύ αμφιλεγόμενος ηγέτης της Γαλλικής Επανάστασης. Το παιχνίδι δίνει έμφαση στο φονικό του έργο. Στο κάτω-κάτω είναι ιστορικό γεγονός ότι ο Ροβεσπιέρος συμμετείχε άμεσα ή έμμεσα σε χιλιάδες εκτελέσεις (περίπου 1.400 μέσα σε έξι εβδομάδες μόνο στο Παρίσι) στη διάρκεια της περιόδου της «Τρομοκρατίας» (1793-94). Αλλά η ριζοσπαστική Αριστερά στη Γαλλία τον τιμά ως «άνθρωπο του λαού» και «πατέρα της Επανάστασης». Εξ ου η μανία πολιτικών όπως ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, που εξαπέλυσαν μύδρους. «Αυτό είναι προπαγάνδα κατά του λαού» δήλωσε ο ευρωβουλευτής και πρώην υποψήφιος πρόεδρος του Αριστερού Μετώπου.

«Ο γαλλικός λαός, οι Γάλλοι της Επανάστασης παρουσιάζονται σαν βάρβαροι, σαν αιμοδιψείς άγριοι. Ενας άνθρωπος που ήταν απελευθερωτής μας σε κάποια φάση της Επανάστασης παρουσιάζεται σαν ένα τέρας. Ενώ η Μαρία-Αντουανέτα και ο Λουδοβίκος ΙΣτ' εμφανίζονται σαν ευγενή θύματα» είπε ο Μελανσόν. Και κατήγγειλε ότι το βιντεοπαιχνίδι, το οποίο κυκλοφόρησε την περασμένη εβδομάδα από τη γαλλική εταιρεία παραγωγής Ubisoft, είναι «μέρος μιας καπιταλιστικής συνωμοσίας».

 

Η σειρά είναι δημοφιλής σε κοινό και κριτικούς, και έχει πουλήσει περισσότερα από 73 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλον τον κόσμο. Αλλά τέτοιο, πολιτικό πρόβλημα δεν ανέκυψε ποτέ προηγουμένως.

Παιχνίδι, όχι μάθημα Ιστορίας

Οι κατασκευαστές παραδέχονται ότι έχουν μεγαλοποιήσει κάποια γεγονότα της Επανάστασης και έχουν αποδώσει ελεύθερα μερικά άλλα. Το πλήθος, ας πούμε, εμφανίζεται να κρατάει την τρίχρωμη γαλλική σημαία το 1791, όταν εκτυλίσσεται η πλοκή του παιχνιδιού. Αλλά τρικολόρ δεν υπήρχε πριν από το 1794. Οι επαναστάτες τραγουδάνε επίσης τη «Μασσαλιώτιδα» προτού γίνει εθνικός ύμνος. Η Βαστίλλη στέκεται όρθια, ενώ κατεδαφίστηκε στις 15 Ιουλίου του 1789. «Εμείς φτιάξαμε ένα βιντεοπαιχνίδι για το ευρύ κοινό. Εμείς δεν κάνουμε μάθημα Ιστορίας» δικαιολογήθηκε ο παραγωγός Αντουάν Βιμάλ ντι Μοντέλ.

Ενας άλλος πολιτικός της Αριστεράς  και ιστορικός έχει διαφορετική άποψη. Υποστηρίζει ότι πολλοί νέοι μαθαίνουν σήμερα Ιστορία από παιχνίδια παρά από βιβλία ή ταινίες. Ο Αλεξίς Κορμπιέρ, γενικός γραμματέας του Κόμματος της Αριστεράς (Parti de Gauche), λέει ότι το παιχνίδι «δείχνει εσφαλμένα ότι υπήρξαν (σ.σ.: στην Τρομοκρατία) εκατοντάδες χιλιάδες θάνατοι και ότι ολόκληροι δρόμοι γέμισαν με αίμα». Και απηύθυνε έκκληση για μια «δημόσια συζήτηση» σχετικά με το πώς παρουσιάζεται η Ιστορία στη νεολαία.

Χιλιάδες πέθαναν στην Τρομοκρατία, όχι μόνο αριστοκράτες αλλά πολλοί επαναστάτες και απλοί άνθρωποι ύποπτοι για προδοσία, συμπεριλαμβανομένου τελικά του ίδιου του αρχιτέκτονά της, του αδιάφθορου αλλά σκληρότατου Ροβεσπιέρου. Ο ισχυρισμός του παιχνιδιού για «εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς» είναι όντως υπερβολικός.

Δεξιοί και πιο μετριοπαθείς αριστεροί πολιτικοί έχουν χλευάσει την οργή του Μελανσόν και της σκληροπυρηνικής Αριστεράς. Ενας συντηρητικός σχολιαστής είπε ότι «είναι σαν να αρχίζει μια πολιτική συζήτηση σχετικά με το πώς παρουσιάζεται η Αμερική στα βιντεοπαιχνίδια με τον Μπάτμαν».

Αλλά η υπόθεση δείχνει την επίμονη ασάφεια στον τρόπο με τον οποίο βλέπουν οι Γάλλοι την Επανάσταση του 1789-1794 και την Αυτοκρατορία του Ναπολέοντα.

Μεγάλο μέρος της πολιτικής δομής και του Δικαίου της σύγχρονης Γαλλίας έχει τις ρίζες του σε αυτή την περίοδο. Οι μαθητές διδάσκονται ότι η Γαλλική Επανάσταση - όχι η προηγηθείσα Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας ούτε η μεταγενέστερη Βιομηχανική Επανάσταση στη Βρετανία - ήταν η πραγματική αρχή της σύγχρονης εποχής.

Δεν είναι εύκολο λοιπόν για τους Γάλλους να αντιμετωπίσουν έναν άνθρωπο σαν τον Ροβεσπιέρο, ο οποίος ξεκίνησε ως ιδεαλιστής της ισότητας και της ελευθερίας, δίνοντας μάχη για την κατάργηση της θανατικής ποινής, αλλά στη συνέχεια έγινε ο σκληροπυρηνικός «άρχοντας του τρόμου» που έστελνε μαζικά και με συνοπτικές διαδικασίες ανθρώπους στη λαιμητόμο.

Απολογητές του Ροβεσπιέρου λένε ότι κακώς έχει κατηγορηθεί για την Τρομοκρατία, που ήταν, κατά την άποψή τους, «περισσότερο μια μαζική υστερία παρά το έργο ενός ανθρώπου»

 

Δημοσιεύθηκε στο Βήμα στις 20/11/2014

Read More

Χαμογέλα, ρε

του Δημήτρη Θεοδωρόπουλου

Πρώτα ο άνθρωπος. οι επιθυμίες και οι ενοχές του. «Καλά εγώ μια ζωή όλο ενοχές ήμουνα, γιατί όλα τα απαγορευμένα μού άρεσαν: οι γυναίκες, το κρασί, οι πενιές. Ρε γαμώτο, ποτές δεν μπόρεσα να καταλάβω, πως να πούμε ταίριαζε να ’μαστε επαναστάτες, δηλαδή άνθρωποι που καιγόμαστε από πάθος για τη ζωή, ρομαντικοί, ευαίσθητοι, ερωτευμένοι μέχρι θανάτου με τον άνθρωπο και τη λευτεριά του, να τραβάμε χαμογελώντας για το εκτελεστικό απόσπασμα, να υπομένουμε βασανιστήρια, φυλακές, κακό και να ’μαστε νερουλοί, νερόβραστοι, χωρίς φωτιά μέσα μας, σ’ όλη μας τη ζωή χωρίς πάθος, χωρίς ένα φάλτσο, νότες πειθήνιες μέσα στο πεντάγραμμο που ακούνε μονάχα τον μαέστρο».
Μετά, η τωρινή εποχή και η αντίφασή της: «Οι άνθρωποι δεν προλαβαίνουν να σκεφτούν, δυστυχώς, να καταλάβουν, τι σημαίνει ζωή. Τρέχουν, τρέχουν, τρέχουν, κι όταν φτάνει το ηλιοβασίλεμα, αντί να κλαίνε γιατί πέρασε άλλη μια μέρα, και συνεπώς άλλο ένα βήμα προς τον θάνατο, χαίρονται. Χαίρονται! Γιατί η μέρα τους ήταν φορτωμένη με οδύνη, με άγχος, με κυνηγητό, με προβλήματα...».
Και στο τέλος, ο θάνατος. Την προηγούμενη εβδομάδα συνέβησαν πολλά πράγματα. Επιχειρήσεις έκλεισαν, μειώσεις ζητήθηκαν από εργαζομένους, τα γραφεία Τύπου της κυβέρνησης επιμένουν πως έρχεται η ανάπτυξη, άνθρωποι πιέστηκαν λίγο ακόμη, άνθρωποι μισήθηκαν λίγο ακόμη και ένας σημαντικός άνθρωπος πέθανε.
Ο Χρόνης Μίσσιος, στα 82 του, γεμάτος από μια ζωή η οποία ξεκίνησε με αγώνες και συνεχίστηκε με φυλακές, ένας άνθρωπος που παράτησε το σχολείο στη Β΄ Δημοτικού, μπήκε στην Αντίσταση και από το 1947 μέχρι το 1973 πέρασε τη ζωή του σε φυλακές και εξορίες, ως πολιτικός κρατούμενος στη Μακρόνησο, στον Αη Στράτη, στις φυλακές Αβέρωφ, Κέρκυρας και στον Κορυδαλλό, και έμαθε να διαβάζει «από τον Μανόλη Αναγνωστάκη, όταν ήμασταν θανατοποινίτες στο Γεντί Κουλέ», πέθανε. Εμαθε να διαβάζει στη φυλακή, αλλά η συγκρότηση του λόγου του, η βαθιά σκέψη του και η ποιητική (αλλά όχι κραυγαλέα) γραφή του έκανε τα βιβλία του, το «Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε; » και το «...Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», οάσεις ψυχραιμίας και λογικής σε μια χώρα που δεν φημίζεται για αυτές τις αρετές.
Για να τον συναντήσει κανείς έπρεπε να ταξιδέψει λίγο έξω από την Αθήνα, να ανεβεί σε χωματόδρομους και να φτάσει στο Μικροχώρι Αττικής, όπου σε υποδεχόταν με ένα τσιγάρο στο στόμα και τα τρία σκυλιά του να τον ακολουθούν. Είχε επιλέξει να ζει μακριά από την πόλη, αλλά το πώς την έβλεπε από μακριά ήταν πολύ πιο καίριο από όσους ζουν στον θόρυβό της. Εχει σημασία οτιδήποτε έχει πει. Γιατί δεν ήταν θιασώτης μιας εύκολης επαναστατικής ρητορικής που διαπερνά την κοινωνία, αλλά οτιδήποτε έλεγε ήταν ζυμωμένο με τις κατάλληλες δόσεις «πιάτσας», ζωής και σοφίας.

Η λογική του ήταν τόσο σπάνια, που αξίζει να διαβαστεί ξανά και ξανά. Είχε να πει για τα επεισόδια στην πόλη: «Λέω καμιά φορά, σ’ αυτά τα παιδιά, που τρέχουν στις διαδηλώσεις και χτυπιούνται με τους μπάτσους και μετά τους πλακώνουν με τα χημικά σαν να ’ναι κατσαρίδες, “τι πάτε και σκοτώνεστε μες στους δρόμους και δεν πάτε να καταλάβετε τα χωράφια της Μονής του Βατοπαιδίου και να κάνετε μια φάρμα; Πάτε και πετάτε γκαζάκια, και καίτε το αυτοκίνητο του αλλουνού του κακομοίρη, τι σας φταίει ο άλλος;”».
Για τη συγχώρεση και το μίσος της εποχής: «(...) Οταν μετά τη δικτατορία αποφυλακίστηκα, δούλευα σε μια επιχείρηση. Κάποιος με ζητούσε επίμονα. Τον κοιτώ, με κοιτά, ήταν ένας από τους βασανιστές μου στην ασφάλεια “Τι συμβαίνει; Πώς από εδώ; ” ρωτώ. “Ρε συ Χρόνη, να... ντρέπομαι κιόλας, αλλά έχω έναν γιο, και δεν έχει δουλειά. Μήπως μπορείς να με βοηθήσεις;”. Πιάσαμε την κουβέντα. Μετά πήγαμε στη “Σμαρώ”, ένα ουζερί στην Καισαριανή, τα ήπιαμε και κλαίγαμε και οι δυο. Κοίτα να δεις. Οταν είσαι επαναστάτης, και μάλιστα ρομαντικός, για να μπορέσεις να επιβιώσεις μέσα από αυτή την κρεατομηχανή που σε περνά η εξουσία, πρέπει να φυλάξεις τον πολιτισμό και την αξιοπρέπειά σου σαν το ακριβότερο άρωμα. Να μην πέσεις στο επίπεδό τους. Μόνον αυτό σε σώζει σαν άνθρωπο. Αυτό είναι που σε κάνει άνθρωπο μέσα σε αυτή τη σύγκρουση. Αυτός είναι ο πολιτισμός. Αν βγαίναμε από τα πηγάδια που μας είχαν ρίξει φορτωμένοι με χειροβομβίδες και μαχαίρια, θα ήμαστε μία από τα ίδια...».
Ο Χρόνης Μίσσιος γεννήθηκε το 1930 και πέθανε την περασμένη Τρίτη. Εζησε, αγωνίστηκε, πιέστηκε, αντιστάθηκε, έχασε, αλλά δεν υποτάχθηκε, απογοητεύτηκε, συγχώρεσε και ξανασηκώθηκε. Δεν μίσησε, δεν κρύφτηκε, δεν λαΐκισε, δεν ανέχθηκε να του περιορίσουν την αξιοπρέπεια. Ποτέ δεν ξέχασε τι ήταν: Ανθρωπος.

Δημοσιεύθηκε στο Βήμα στις 27/11/2012

Read More

Στου Κεμάλ το σπίτι

Γιώργος Ιωάννου (20 Νοεμβρίου 1927 – 16 Φεβρουαρίου 1985)

 Δεν ξαναφάνηκε η μαυροφορεμένη εκείνη γυναίκα, που ερχόταν στο κατώφλι μας κάθε χρονιά, την εποχή που γίνονται τα μούρα, ζητώντας με ευγένεια να της δώσουμε λίγο νερό απ' το πηγάδι της αυλής. Έμοιαζε πολύ κουρασμένη, διατηρούσε όμως πάνω της ίχνη μιας μεγάλης αρχοντικής ομορφιάς. Και μόνο ο τρόπος που έπιανε το ποτήρι, έφτανε για να σχηματίσει κανείς την εντύπωση πως η γυναίκα αυτή στα σίγουρα ήταν μια αρχόντισσα. Δίνοντάς μας πίσω το ποτήρι, ποτέ δεν παρέλειπε να μας πει στα τούρκικα την καθιερωμένη ευχή, που μπορεί να μην καταλαβαίναμε ακριβώς τα λόγια της, πιάναμε όμως καλά το νόημά της: "Ο Θεός να σας ανταποδώσει το μεγάλο καλό". Ποιο μεγάλο καλό; Ιδέα δεν είχαμε.

Καθόταν ήσυχα για ώρα πολλή στο κατώφλι της αυλής, κι αντί να κοιτάζει κατά το δρόμο ή τουλάχιστο κατά το πλαϊνό σπίτι του Κεμάλ, αυτή στραμμένη έριχνε κλεφτές ματιές προς το δικό μας σπίτι, παραμιλώντας σιγανά. Πότε πότε έκλεινε τα μάτια και το πρόσωπό της γινόταν μακρινό, καθώς συλλάβιζε ονόματα παράξενα. Εμείς, πάντως, δεν παραλείπαμε να της δίνουμε μούρα απ' την ντουτιά, όπως άλλωστε δίναμε σ' όλη τη γειτονιά και σ' όποιον περαστικό μας ζητούσε. Η ξένη τα έτρωγε σιγανά, αλλά με ζωηρή ευχαρίστηση. Δε μας φαινόταν παράξενο που της άρεζαν τα μούρα μας τόσο πολύ. Το δέντρο μας δεν ήταν από τις συνηθισμένες μουριές, απ' αυτές που κάνουν εκείνα τα άνοστα νερουλιάρικα μούρα. Το δικό μας έκαμνε κάτι μεγάλα, ξινά σα βύσσινα, και πολύ κόκκινα στο χρώμα. Ήταν ένα δέντρο παλιά και τεράστιο, τα κλαδιά του ξεπερνούσαν το δίπατο σπίτι μας. Μοναχά ένα κακό είχε∙ τα φύλλα του ήταν σκληρά και οι μεταξοσκώληκές μου δεν μπορούσαν να τα φάνε. Ήταν, πάντως, δέντρο φημισμένο σ' όλο το Ισλαχανέ κι ακόμα πιο πέρα.

Read More

Το λαθρεμπόριο «έφτιαξε» την Αμερική

Του Αναστάση Βιστωνίτη/ Βήμα 09-11-2014

Ο Πίτερ Αντρέας, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπράουν, εξηγεί πώς μια χώρα αγροτική, με μικρές σχετικά ιδιοκτησίες, έγινε ο βιομηχανικός γίγαντας που όλοι γνωρίζουμε.

PETER ANDREAS
Smuggler nation.
How Illicit Trade
Made America
Εκδόσεις Oxford University Press, 2014,

Η πρώτη υπογραφή στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ είναι του Τζον Χάνκοκ, το όνομα του οποίου φέρουν δύο από τους γνωστότερους ουρανοξύστες της χώρας (στη Βοστώνη και στο Σικάγο). Εκείνος ο πάμπλουτος άνθρωπος όμως δεν ήταν μόνο ένας φλογερός υπέρμαχος της ανεξαρτησίας αλλά και από τους πιο επιτυχημένους λαθρέμπορους της εποχής. Σύμφωνα με τον Πίτερ Αντρέας, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπράουν (από τα διασημότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα του Νέου Κόσμου), οι περισσότεροι Αμερικανοί αυτό το τελευταίο δεν το γνωρίζουν. Οπως δεν γνωρίζουν και την τεράστια επίδραση του λαθρεμπορίου στην ανάπτυξη και στη διαμόρφωση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Πώς μια μακρινή αποικία της Μεγάλης Βρετανίας θα εξελισσόταν σε υπερδύναμη επηρεάζοντας τις τύχες του πλανήτη; Το λαθρεμπόριο «έφτιαξε» την Αμερική, μας προδιαθέτει ο υπότιτλος του βιβλίου. Και αυτό το θέμα, το οποίο ως τώρα δεν το αξιοποίησαν όπως θα έπρεπε οι ερευνητές, αναπτύσσει ο Πίτερ Αντρέας σε τούτο το εξαιρετικά πρωτότυπο βιβλίο. 

Read More

Η ψυχολογία του φασίστα

του Βασίλη Ραφαηλίδη

Ας μάθουμε επιτέλους να λέμε τα πράγματα με τ' όνομά τους και να μην παραποιούμε την ιστορία μας. Ο ελληνικός λαός, στην πλειοψηφία του, αγάπησε το Μεταξά. Όπως και οι Ιταλοί που αγάπησαν το Μουσολίνι, όπως και ο Γερμανοί που αγάπησαν το Χίτλερ, όπως και οι Ισπανοί που αγάπησαν το Φράνκο. Ο φασισμός είναι λαϊκισμός- και κάθε λαϊκισμός είναι φασισμός κατά βάσιν και κατ' ουσίαν. 
Ο φασισμός δεν αγαπά το μεγάλο κεφάλαιο (εκτός από το πάρα πολύ μεγάλο που τον γεννάει) και λατρεύει το μικρομεσαίο. Ο φασισμός είναι κοινωνικό καθεστώς σπέσιαλ για μικροαστούς. Όχι για αστούς, ούτε για προλετάριους. Οι αστοί και οι προλετάριοι βρέθηκαν αντίπαλοί του εξ αρχής. Και δεδομένου ότι στη λεγόμενη αστική κοινωνία δεν κυριαρχούν οι αστοί αλλά οι μικροαστοί, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς την απήχηση που είχαν στο λαό τα φασιστικά καθεστώτα.

Read More

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ ΤΗΣ ΑΝΑΣΚΑΦΗΣ

Επιτέλους! Το πραγματικό βίντεο της ανασκαφής της Αμφίπολης παρουσιάζει τα "αληθινά" ευρήματα...

Read More

Τρεις προϋποθέσεις για ιθαγένεια

Του Γιάννη Παπαδόπουλου

Οποιος αλλοδαπός διαμένει νόμιμα στην Ελλάδα, είτε γεννήθηκε εδώ είτε μετανάστευσε σε μικρή ηλικία και μετείχε της ελληνικής παιδείας, θα έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια, σύμφωνα με το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών που παρουσιάζει η «Κ». Η νέα ρύθμιση υπεγράφη χθες από τον υπουργό Εσωτερικών Αργύρη Ντινόπουλο και όταν τεθεί σε ισχύ θα καλύψει το κενό που είχε αφήσει εδώ και δύο χρόνια η ακύρωση του νόμου 3838 από το Συμβούλιο της Επικρατείας ως αντισυνταγματικού.

Το νέο σχέδιο νόμου προβλέπει τρεις διαφορετικές προϋποθέσεις για την απόκτηση ιθαγένειας. Ο αιτών θα πρέπει να πληροί τουλάχιστον μία από αυτές: είτε να έχει ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση σε ελληνικό σχολείο (δημοτικό και γυμνάσιο), είτε να έχει φοιτήσει και στις έξι τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (γυμνάσιο και λύκειο), είτε να είναι κάτοχος απολυτηρίου ελληνικού λυκείου και να έχει αποφοιτήσει από ελληνικό ΑΕΙ ή ΤΕΙ.

Ο αλλοδαπός θα μπορεί να υποβάλλει την αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του δήμου κατοικίας του από την ηλικία των 16 ετών, για να λάβει την ιθαγένεια με την ενηλικίωσή του δύο χρόνια μετά. Το σχέδιο νόμου έχει σταλεί ήδη στα συναρμόδια υπουργεία για να υπογραφεί και να ακολουθήσει η κατάθεση και ψήφισή του στη Βουλή.

Read More

Μια πρωτότυπη παγίδα για νεοναζί

της Έλλης Πάνου

«Στις 15 Νοεμβρίου, οι νεοναζί περπάτησαν στους δρόμους του Wunsiedel. Δεν μπορούσαμε να τους εμποδίσουμε. Αλλά μπορούσαμε να τους αναγκάσουμε να περπατήσουν για έναν καλό σκοπό: έτσι για πρώτη φορά, μια πορεία φασιστών εξελίχθηκε σε πορεία ...εναντίον τους- εν αγνοία τους. Για κάθε μέτρο που διέσχιζαν, 10 ευρώ πήγαιναν στα ταμεία της οργάνωσης EXIT-Deutschland, ένα πρόγραμμα που βοηθάει μέλη οργανώσεων νεοναζί να αλλάξουν πορεία. Το αποτέλεσμα: 10.000 ευρώ και πολλοί έκπληπτοι ακροδεξιοί εξτρεμιστές» 

Απλό και αποτελεσματικό το κόλπο της αντιφασιστικής οργάνωσης «Rechts gegen Rechts» και των κατοίκων του Wunsiedel, που είχαν κουραστεί να παρακολουθούν, ανήμποροι να αντιδράσουν, τους νεοναζί να καταφθάνουν, κάθε χρόνο τέτοια μέρα, και να παρελαύνουν μπροστά στα σπίτια τους για να τιμήσουν στην επέτειο του θανάτου του τον Ρούντολφ Ες, που είχε ταφεί στο τοπικό νεκροταφείο.

Read More

Ανέκαμψαν… επιτέλους!

Του Γιάννη Τσαμουργκέλη

Επιτέλους στον 7ο χρόνο της κρίσης ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για τα πρώτα στοιχεία ανάκαμψης της οικονομίας. Εμφανίστηκαν δύο συνεχόμενα τρίμηνα με αύξηση στο ποσοστό μεταβολής του ΑΕΠ. Ένα αναμφισβήτητα θετικό δεδομένο που είθε να εδραιωθεί.
Ωστόσο θα πρέπει να επισημανθεί ότι η ύφεση ποτέ δεν καταγράφηκε ως μόνιμο καθεστώς για μια εθνική οικονομία. Είναι ένα παροδικό φαινόμενο που η αντιμετώπιση του κρίνεται από τη διάρκεια και το βάθος της κρίσης και κυρίως από την κατάσταση που θα βρεθεί η οικονομία όταν βγει από αυτή.
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικότερα την κατάσταση της ελληνικής ύφεσης και τη διαδρομή της υπέρβασής της.
Η ύφεση στην Ελλάδα διαρκεί πάνω από 6 χρόνια στη διάρκεια των οποίων χάνεται περίπου το 26,2% του ΑΕΠ. Η Πορτογαλία έχει απωλέσει μέχρι στιγμής το 8,8% του ΑΕΠ στη διάρκεια των ετών ύφεσης (2009 και 2011 μέχρι 2013). Η Ιρλανδία έχει απωλέσει το 9,4% στην τριετή διάρκεια της ύφεσης από το 2009 μέχρι το 2011. Τα στοιχεία είναι συντριπτικά εις βάρος της «επιτυχίας» του ελληνικού παραδείγματος. Όμως γίνονται χειρότερα εάν εμβαθύνουμε ελάχιστα.
Η ανεργία από 7,8% το 2008 υπερτριπλασιάστηκε και βρίσκεται το 2013 σταθερά στο 27% όταν στην Ιρλανδία κινήθηκε από 6,4% στο 13,1% και στην Πορτογαλία από 8,5% στο 16,4%. Το σύνολο των μισθολογικών αμοιβών ως ποσοστό του ΑΕΠ περιορίστηκαν στην Ελλάδα από το 36,7% του ΑΕΠ το 2009 στο 31,5% το 2013 παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη πτώση σε σχέση με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.

Read More

Μιχάλης Παπαγιαννάκης: Η νέα πόλη στο πλαίσιο της Ευρώπης

Το πρώτο κείμενο δεν θα μπορούσε να μην ήταν ενός μεγάλου διανοητή και πολιτικού της ελληνικής Αριστεράς, του Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Προέρχεται από μια ομιλία του τον Μάιο του 2006 σε μια εκδήλωση του ΙΣΤΑΜΕ με θέμα “Η νέα πόλη στο πλαίσιο της Ευρώπης”.

"Λοιπόν, ας προσπαθήσουμε να κοιτάξουμε το θέμα με τη βοήθεια και της ιστορίας. Εγώ ξέρετε, προτού έρθω εδώ και ετοιμάζοντας λίγο τις σημειώσεις μου, πήγα και ξαναδιάβασα πολύ γρήγορα ένα εκπληκτικό βιβλίο το οποίο συνιστώ σε όλους, του Ανρί Πιρέν, «Οι πόλεις στο μεσαίωνα», όπου μαθαίνει κανείς ένα σωρό πράγματα, μεταξύ των οποίων ένα καταπληκτικό το οποίο δεν ξέρω αν το έχετε συνειδητοποιήσει: Οι πόλεις μπορεί να βουλιάξουν. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία είχε ένα τεράστιο δίκτυο πόλεων πάρα πολύ ευημερουσών, όχι μόνο τη Ρώμη, και πολύ δυνατών, το οποίο κυριολεκτικά βούλιαξε. Εκεί μάλιστα και με την έννοια τη φυσική, εξαφανίστηκαν οι πόλεις, έφυγαν οι άνθρωποι, έφυγαν οι δραστηριότητες, έφυγαν τα πάντα και βούλιαξαν.

Είναι καταπληκτική η περιγραφή και το πώς ξαναγεννήθηκαν με το μεσαίωνα. Δηλαδή 6-7 αιώνες μετά την καταστροφή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Είναι πολύ ενδιαφέρον κυρίες και κύριοι. Δεν ισχυρίζομαι ότι θα βουλιάξουν οι πόλεις μας, γιατί δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, να βουλιάξουν. Υπάρχουν όμως άλλες δυνατότητες. Ένας άλλος σαρκαστικός Γάλλος συγγραφέας, ο Κουρτελίν έλεγε πριν 70 χρόνια: «Ξέρετε πότε θα λυθούν τα προβλήματα των πόλεων μας;» -Φαίνεται υπήρχαν ήδη από τότε προβλήματα-: «Όταν τις μεταφέρουμε στην ύπαιθρο». Ούτε αυτό μπορούμε να το κάνουμε. Επομένως πρέπει να δούμε άλλα πράγματα σοβαρότερα.

Ποιες είναι οι προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας πολύ σύντομα: Κατ’ αρχήν μερικά πράγματα δεν έχουν σχέση με την Ευρώπη και δεν έχουν σχέση και μ’ εμάς, είναι εξελίξεις του γενικού συστήματος. Το λέμε και πάμε να ξεφύγουμε, αφού το είπαμε τελείωσε. Δεν είναι έτσι. Ο σημερινός παγκοσμοποιούμενος καπιταλισμός φέρνει ορισμένα πράγματα πολύ συγκεκριμένα, διαφορετικά από το παρελθόν.

Read More